تقدم و تاخیر در مطالعه

افراد همیشه به دنبال راه‌هایی هستن تا در کوتاه‌ترین زمان بالاترین بازده رو از مطالعه کردن داشته باشن. یکی از عوامل مهم رعایت اصل تقدم و تاخیر در مطالعه است به این معنا که مطالبی که در ابتدا و انتهای مطالعه می‌خونین بهتر توی حافظه ماندگار میشن.

ولی بیشتر مطالب میانی به فراموشی میرن، بنابراین هر چه میزان فاصله بین ابتدا و انتهای مطالعه رو کمتر کنیم از فراموشی مطالب جلوگیری کردیم. با کمک مشاوره تحصیلی پرش می‌تونین روش‌های درست مطالعه و درس خوندن رو یاد بگیرین.

البته اگه درگیر روزمرگی‌هاتون هستین و فرصت نمی‌کنین این مقاله رو به طور کامل بخونین، پادکست تقدم و تاخیر در مطالعه رو گوش کنین و همراه رادیو پادکست پرش باشین🎧🔊

تقدم و تاخیر دو بخش مهم در هر متن مطالعاتی هستن، این دو بخش به ترتیب در ابتدا و پایان متن قرار می‌گیرن و طوری تنظیم میشن که توجه خواننده رو به خوبی جلب کنن.

اهمیت تقدم و تاخیر در مطالعه

توجه به تقدم و تاخر یک مطلب در روش‌های درس خوندن از اهمیت بالایی برخوردار است معمولا این دو بخش طوری تنظیم میشن که توجه خواننده رو به خوبی جلب کنن. یک مقدمه خوب موضوع اصلی کتاب رو برای خواننده شرح میده و مشخص می‌کنه که روی چه موضوعی تمرکز داره. در حقیقت چند خط اول هر کتابی خواننده رو باید به دام بندازه و باعث بشه تا او تا آخر موضوع رو دنبال کنه.

همچنین بخش پایانی مطلب باید طوری تنظیم شده باشه که کل موضوع رو به صورت خلاصه توضیح بده. پاراگراف‌های انتهایی مطلب شامل نتایج موضوع یا افشاگری مطلب به صورت عمیق‌تر است. به طور معمول انتهای هر مطلب ایده‌های اصلی رو خلاصه کرده و از پاراگراف‌های مقدمه به عنوان راهنما استفاده می‌کنه.

بهترین روش مطالعه

زمانی که قصد دارین مطالعه یک کتاب رو شروع کنین بهتره برای بالا بردن تمرکزتون تمام عوامل خارجی مزاحم رو حذف کنین. برای مثال گوشی‌تون رو روی حالت بی صدا قرار بدین یا اینترنت رو قطع کنین و تلویزیون رو خاموش کرده و پشت میز مطالعه یا هر فضای دیگه که به خوندن کتاب در اونجا عادت دارین برین. اگه توی خانه امکان حذف عوامل مزاحم و بالا بردن تمرکزتون رو ندارین می‌تونین از محیط کتابخانه‌ استفاده کنین.

اهمیت خوندن سرفصل‌ها

خوندن سرفصل‌ها یکی دیگه از کارهایی که می‌تونین برای فهم بهتر و بالا بردن سرعت مطالعه انجام بدین. فهرست ابتدایی کتاب رو باز کرده و نگاهی به اون بندازین به موضوعاتی که قراره مطالعه‌شون کنین. آشنایی ذهنی با کلیت مباحث مطالعه باعث میشه وقتی شروع به خوندنش کردین راحت‌تر متوجه‌شون بشین، بعد از فهرست به سراغ میان تیترهای کتاب در هر بخش برین.

درگیر شدن ذهن با سوالات

مرحله بعدی برای بالا بردن سرعت مطالعه سوال پرسیدن است. در مورد مباحث کتاب که براتون تازگی دارن از خودتون سوال بپرسین. پرسیدن سوال باعث میشه تا کنجکاوی تون برای دریافت جواب بالاتر بره و با پیدا کردن جواب، در حقیقت به ذهن کنجکاوتون پاداش دادین. طرح سوال هنگام مطالعه از اهمیت بالایی برخوداره و باعث ایجاد تمرکز حواس موثر میشه.

خوندن کلمات به صورت تند

برای سریع خوندن مطالب شروع کنین به دیدن متن. دیدن متن به معنی دقیق خوندن اون نیست؛ بلکه به معنی مرور کردن اون است. متن مطالعه رو جلوتون قراربدین و به خوندن سریع خطوط مشغول بشین. این کار نتیجه خوبی رو به دنبال داره زیرا ذهنتون با خطوط بیگانه آشنا میشه و موقع مطالعه مفهومی راحت‌تر متوجه معنی مباحث میشین.

یادداشت برداری از مطالب مهم

یکی از کارهایی که ممکنه روند مطالعه رو کند کنه، فراموش کردن بعضی جزئیات مربوط به مباحث مطرح شده و بازگشت دوباره برای خوندن اون‌ها است. برای جلوگیری از اتلاف وقت می‌تونین به راحتی از هر بخشی از کتاب یادداشت‌برداری کنین.

نوشتن خلاصه‌ای از مباحث مطالعه شده هم باعث ثبت بهتر اون‌ها توی ذهنتون میشه و هم نیازی به تکرار مطالب خونده نیست؛ کافی است به جای خوندن تمام صفحات نگاهی به یادداشت‌هاتون بندازین، تا مباحث براتون تازه بشن.

توضیح دادن برای دیگران

افراد زیادی این شرایط رو تجربه کردن که قبل از امتحان، شروع به توضیح دادن مباحث مطالعه شده به دیگران میکنن. موقع توضیح دادن مطالب به دیگران، یادگیری خودتون هم بالاتر میره و نیازی به صرف زمان برای مرور دوباره مباحث و پایین اومدن سرعت مطالعه‌تون نیست.

بعد از خوندن دقیق مطالب، لازمه نکات یاد گرفته شده رو برای دیگران بازگو کنین. در این حالت مطالب رو دوباره به ذهنتون یادآوری کنین، این روش درس خوندن باعث میشه موضوع مطالعه شده توی ذهنتون کاملا حک بشه.

هایلات کردن مطالب مهم

استفاده از رنگ‌ها یا هایلایترهای مختلف برای مطالب مهم، یکی از روش‌ها برای بالا بردن سرعت مطالعه است.

سعی کنین برای بالا بردن سرعت مطالعه از ماژیک‌هایی با رنگ‌های مختلف استفاده کنین؛ برای مثال از رنگ نارنجی برای مشخص کردن اصطلاحات جدید و تعاریف‌ها، رنگ زرد سوال‌های مهم و از رنگ صورتی برای نشانه گذاری مباحث مرتبط با هم کمک بگیرین. این کار حافظه تصویری شما رو به چالش کشیده و برای یادآوری دوباره مطالب زمان کمتری صرف میشه.

تعیین هدف مطالعه

برنامه‌ریزی داشتن و تعیین این که قراره با مطالعه به کجا برسین می‌تونه باعث بالا رفتن سرعت مطالعه بشه. اگه برنامه‌ریزی خاصی برای مطالعه کردن ندارین قبل از هر بخش بنویسین که قراره چند صفحه بخونین و تمام تلاشتون رو بکنین که به اون هدف تعیین شده در زمان مشخص برسین.

با مشخص کردن هدف مطالعه، بهتر می‌تونین روش مناسب براى رسيدن به اون هدف انتخاب کنین. اگه براى کسب اطلاعات، کتاب می‌خونین سرعت شما بايد کمتر از موقعى باشه که براى سرگرمى اون رو مطالعه مى‌‌کنین. اگه هدف یه آشنایی سطحى با کتاب باشه، استفاده از روش خوندن اجمالى مناسب‌ترين روش است.

جمع‌بندی

یکی از عوامل مهم در مطالعه، اصل تقدم و تأخر در مطالعه است.  به این معنا که مطالبی که در ابتدا و انتهای مطالعه می‌خونیم بهتر در حافظه ماندگاره و بیشتر مطالب میانی فراموش میشه پس هر چقدر فاصله بین ابتدا و انتهای مطالعه رو کم کنیم از فراموشی مطالب جلوگیری میشه.

با نگاهی به اطرافیان متوجه میشیم که بیشتر افراد بعد از فارغ التحصیلی مطالعه رو کنار میذارن. مطالعه یکی از مواردی است که افرادی هم به دنبال این موضوع هستن و می‌خوان بدونن که با استفاده از چه روش هایی می‌تونن مطالعه بهتر و سریعتری داشته باشن.

برای کسب اطلاعات بیشتر در مورد روش‌های درس خوندن می‌تونین به مقاله نحوه صحیح درس خوندن در زمان کم پرش مراجعه کنین.