درس زیست به عنوان مهم‌ترین درس برای داوطلبان رشته تجربی، 50 سوال از کل سوالات کنکور رو به خودش اختصاص داده. برای خوندن زیست‌شناسی کنکور، هم زمان زیادی برای مطالعه لازم دارین و هم باید کلیدی‌ترین نکات برنامه‌ریزی کنکور رو رعایت کنین. توی این مقاله از گروه آموزشی پرش در مورد نحوه مطالعه زیست‌ کنکور و جزئیات مربوط به اون، بیشتر با هم صحبت می‌کنیم.

پیدا کردن روش درست برای خوندن زیست‌شناسی کنکور، یکی از مهم‌ترین کارهاییه که داوطلبان رشته تجربی باید انجام بدن. کتاب‌های زیست‌شناسی دهم تا دوازدهم، ارزشمندترین کتاب‌های داوطلبان رشته تجربی در دوره کنکور هستن؛ اون‌ها باید با امتحان کردن روش‌های مختلف، بهترین نحوه مطالعه زیست کنکور رو برای خودشون پیدا کنن.

استفاده از روش مطالعه مفهومی، ارتباط برقرار کردن بین بخش‌های مختلف کتاب، تست زدن به موقع و به اندازه، موفقیت شما رو در کنکور تضمین می‌کنه.

قطعا همه داوطلبان رشته تجربی به خوبی می‌دونن که زیست‌شناسی، درس اختصاصی و مهمی برای اون‌هاست. اکثر داوطلبان کنکور تجربی بخش زیادی از زمان خودشون رو برای مطالعه این درس اختصاص میدن؛ اما فکر می‌کنین چرا فقط تعداد کمی از اون‌ها می‌تونن سر جلسه کنکور، با تسلط بیشتری به سوالات این درس پاسخ بدن؟

چرا همه نمی‌تونن از پس زیست‌شناسی کنکور بربیان و زمان‌بندی خوبی برای تست‌های اون انجام بدن؟!
خوندن زیست‌شناسی کنکور نیازمند استفاده از یک روش اصولی، در کنار تمرین و تکرار زیاده. پاسخ‌های اشتباه به‌خاطر استفاده از روش نادرست مطالعه، فراموش کردن نکات مهم مباحث درسی، زمان‌بندی نادرست و ... از عواملی هستن که شما رو به سمت درصد منفی کنکور هل میدن!!

برای این که بتونین خودتون رو از دام این تله نجات بدین، باید از روش درستی برای مطالعه زیست‌شناسی کنکور تجربی استفاده کنین. به طور کلی، شما با اطلاع از تکنیک‌های درست مطالعه زیست‌شناسی، می‌تونین با بهترین روش درس خوندن زیست‌شناسی آشنا بشین.

اگه نگاهی به نتایج کنکور سال‌های گذشته بی‌اندازین، با تعداد زیادی از داوطلبانی که ترازهای منفی کسب کردن روبه‌رو میشین! شاید برای شما جالب باشه بدونین که فقط ۱۰ درصد از داوطلبان کنکور تجربی می‌تونن به تراز بالای ۵۰ درصد برسن!

اگه فقط سوالات مستقل فصل‌های مختلف کتاب زیست رو درست پاسخ بدین، ۵۸ درصد مفید به کارنامه خودتون اضافه می‌کنین. برای این که بدونین منظور ما از سوالات مستقل چیه، توجه شما رو به بودجه‌بندی این درس جلب می‌کنیم:

سوالات درس زیست کنکور تجربی از کتاب‌های زیست‌شناسی سه پایه دهم، یازدهم و دوازدهم مطرح میشن. به طور کلی 50 سوال از این سه کتاب درسی، توی کنکور می‌بینین که به صورت مستقل از یک فصل یا ترکیبی از موضوعات فصل‌های مختلف طراحی میشن.

در ادامه جزئیات بودجه‌بندی آن‌ها رو با هم مرور می‌کنیم. اطلاع از بودجه‌بندی کنکور تجربی، می‌تونه به داوطلبان کمک کنه که زمان‌شون رو به شکل بهتری مدیریت کنن.

کتاب زیست‌شناسی پایه دهم که از 7 فصل تشکیل شده، 17 سوال از کل سوالات زیست کنکور رو به خودش اختصاص میده. تقریبا 10 مورد از این سوالات، به‌صورت ترکیبی با کتاب‌های زیست پایه یازدهم و دوازدهم طراحی میشن.

اگه بتونین به سوالات زیست پایه دهم درست پاسخ بدین، 34 درصد مثبت از این درس به بخش زیست‌شناسی در کارنامه کنکورتون اضافه می‌کنین. بودجه‌بندی زیست کنکور پایه دهم بر اساس فصل‌های مختلف کتاب درسی به صورت زیره:

با وجود این که از فصل اول زیست دهم سوالی مطرح نمیشه باید اون رو کامل مطالعه کنین. این فصل پیش‌نیازی برای یادگیری فصل‌های بعدی کتاب زیست دهمه و ممکنه در سوالات ترکیبی هم اثری از اون ببینین.

از این کتاب درسی هم 17 سوال توی کنکور طرح میشه که 34 درصد از این درس رو توی کارنامه کنکور شامل میشه. 9 فصل مختلف کتاب زیست یازدهم بر اساس بودجه‌بندی زیر در کنکور حضور دارن:

سهم کتاب زیست پایه دوازدهم توی کنکور تجربی 16 سواله که 32 درصد از تراز رو شامل میشه. سوالات 8 فصل این کتاب درسی رو بر اساس بودجه‌بندی زیر توی کنکور می‌بینین:

داوطلبان رشته تجربی باید با کتاب زیست‌شناسی‌شون مثل یک دوست صمیمی برخورد کنن! یعنی هر روز با اون ارتباط داشته باشن و وقت زیادی برای شناختش صرف کنن. اجرای مراحل زیر موفقیت شما در کنکور رو ساده‌تر می‌کنه:

برای یادگیری بهتر درس‌ها بد نیست قبل از حضور توی کلاس درس، پیش‌خوانی داشته باشین. حضور فعال توی کلاس درس و جزوه نوشتن هم تاثیر زیادی در کیفیت یادگیری شما میذاره. البته می‌تونین به جای کلاس حضوری، از کلاس آنلاین کنکور هم استفاده کنین.

دسترسی راحت به این کلاس‌ها باعث میشه تا از شر ترافیک و مسیرهای طولانی تا رسیدن به آموزشگاه رها بشین. علاوه‌بر اون هزینه‌های کمتری هم در مقایسه با کلاس‌های حضوری داره؛ پس کلاس‌های آنلاین کنکور پرش‌لایو رو از دست ندین.

از اونجایی که تعداد زیادی از تست‌های زیست کنکور تجربی از سوالات ترکیبی طراحی میشن، کمک یک منبع کمک درسی مناسب خوندن زیست‌شناسی کنکور تجربی رو برای شما ساده‌تر از قبل می‌کنه. بسته زیست‌شناسی کنکور تجربی پرش می‌تونه یکی از بهترین منابعی باشه که شما رو برای تست‌های کنکور آماده می‌کنه.

این بسته‌ها که شامل کتاب کمک درسی و دی‌وی‌دی‌های آموزشی میشن، نکات و جزئیات مربوط به مطالعه کنکوری زیست رو به شما آموزش میدن. حل کردن تست‌های کتاب کمک درسی در کنار مشاهده ویدیوهای آموزشی، درس خوندن و یادگیری در دوران کنکور رو برای شما ساده‌تر میکنه.

از اونجایی که کتاب زیست‌شناسی شامل اسم‌های مختلف و مطالب حفظی زیادی میشه، خلاصه‌نویسی کردن اون اهمیت زیادی داره.

هدف از نوشتن خلاصه متن برای درسی مثل زیست‌شناسی اینه که یک شمای کلی از مطلب در ذهن شما شکل بگیره؛ پس خلاصه‌نویسی کنکور از قدم‌های اصلی برای مطالعه درس زیست‌شناسیه. اگه زمان حل تست‌ها به نکته مهمی برخوردین، با حاشیه‌نویسی کردن در کتاب خودتون اون رو بهتر به خاطر می‌سپارین.

توی برنامه‌ریزی درسی خودتون باید زمان دقیقی برای مرور کردن در نظر داشته باشین. درس مهمی مثل زیست باید خوب مرور بشه تا در ذهن داوطلب موندگار بشه. برنامه‌ریزی کنکور شما باید طوری طراحی بشه که ابتدا مطالب روز قبلی رو مرور کنین و بعدش سراغ خوندن درس بعدی برین. مرور کردن درس زیست به خصوص در روزهای نزدیک به کنکور، باید به صورت روزانه انجام بشه.

بهترین روش برای تست زدن توی درس زیست‌شناسی این است که بعد از مطالعه تعدادی تست تالیفی حل کنین و ذهن‌تون رو به چالش بکشین. به این ترتیب متوجه نقاط قوت و ضعف خودتون توی مطالعه درس زیست‌شناسی می‌شین. اینجاست که می‌تونین ایرادها و اشکالات‌تون رو شناسایی و برای بر‌طرف کردن اون‌ها اقدام کنین.

بعد از مطالعه کامل کتاب‌های زیست باید سراغ مجموعه تست‌های کنکور تجربی برین. یعنی 50 سوال زیست رو به صورت زمان‌دار حل کنین و خودتون رو برای شرکت در جلسه کنکور آماده کنین. بررسی کردن پرسشنامه برای چک کردن جواب درست سوال‌هایی که اشتباه پاسخ دادین و راه‌حل تست‌هایی که بی‌جواب باقی گذاشتین، از مهم‌ترین کارهایی است که زمان تست زدن باید انجام بدین.

با حل این تست‌ها متوجه مباحث پر اهمیت در بین تست‌های کنکور می‌شین. به زبان ساده‌تر پایه‌های ثابت سوالات زیست در کنکور رو پیدا می‌کنین و برای مطالعه آن‌ها زمان بیشتری صرف می‌کنین. به طور مثال یکی از مباحث مهم درس زیست توی کنکور، مبحث مغز و تشریح است که هر سال در بین سوالات این درس عضو ثابت بوده است.

برای این که بتونین از زمان خود حداکثر استفاده را ببرین، باید از روشی کاربردی استفاده کنین. روش مطالعه درس زیست‌شناسی برای کنکور، با آن روشی که برای امتحانات ترم خود به کار می‌بردین، به اندازه زمین تا آسمان فرق می‌کنه! در واقع، آشنایی شما با بهترین روش‌های درس خوندن می‌تونه باعث افزایش عملکرد شما سر جلسه آزمون بشه.

 به طور کلی، زیست‌شناسی رو باید یک بار فصل به فصل مطالعه کنین؛ در دفعات بعدی مطالعه باید یادتون باشه که روش‌های عمقی، مفهومی و ترکیبی رو هم به کار بگیرین. مطمئن باشین که با کمک این سه نوع از روش مطالعه که توی ادامه برای شما توضیح میدیم، به نتایج خوبی می‌رسین:

اگه در مورد مطالعه عمیق مطالب کتاب زیست چیزی نمی‌دونین، توجه شما رو به این مثال جلب می‌کنیم: «سیستم تنفسی حشرات از تعدادی لوله‌های درونی به نام نای تشکیل شده است. شاخه‌های نای در سراسر بدن منشعب هستن. تبادل گازهای تنفسی از این انشعابات با سلول‌های بدن به طور مستقیم و بدون نیاز به همکاری دستگاه گردش مواد صورت می‌گیرد.»

خب اگه قرار باشه دو سه جمله بالا رو به صورت عمیق مطالعه کنین، باید به مواردی که زیر اون‌ها خط کشیده شده، خیلی دقت کنین. مثلا برای طراحی تست از این متن، به احتمال زیاد در یکی از گزینه‌ها به جای کلمه «مستقیم» از «غیر مستقیم» استفاده میشه. حتی ممکنه به جای عبارت تعدادی لوله‌های درونی از یک لوله درونی استفاده بشه.

تله‌هایی از این قبیل توی تست‌های زیست کنکور به وفور به چشم می‌خورن؛ باید جملات کتاب زیست رو آن‌قدر دقیق بخونین که ریز به ریز نکات رو توی ذهن داشته باشین. استفاده از خودکارهای رنگی می‌تونه این کلمات و عبارت‌های مهم رو به خوبی در حافظه شما ثبت کنه.

اگه مطالب کتاب درسی رو به‌طور عمیق مطالعه کنین، خودبه‌خود بخشی از مطالعه مفهومی رو هم در مطالعه زیست اجرا کردین. برای جواب دادن به سوالات مفهومی باید حسابی حواس‌تون رو جمع کنین. برای درک بهتر این موضوع یک مثال رو با هم بررسی می‌کنیم:

مثلا یکی از گزینه‌ها این مورده: «در ملخ هموگلوبین گاز اکسیژن را به ماهیچه‌های عقبی می‌رساند.» کسی که نگاه مفهومی به سوالات داشته باشه، به سادگی متوجه نکته این سوال میشه؛ از آنجایی که سیستم گردش مواد دخالتی توی تنفس جانور ندارن، پس این گزینه اشتباه است.

تعداد زیادی از تست‌های کنکور به صورت ترکیبی طراحی میشن. این تست‌ها مطالب مرتبط بین کتاب‌های زیست پایه دهم تا دوزادهم رو، با دید عمقی و مفهومی مورد پرسش قرار میدن. بر اساس تجربه حدود 10 تست از سوالات زیست کنکور هر سال رو تست‌های ترکیبی تشکیل میدن. اما فکر می‌کنین کدام فصل‌های کتاب زیست‌شناسی با هم مشترک هستن؟

50 سوال زیست‌شناسی موجود در کنکور تجربی رو از نظر ارتباط فصل‌ها میشه به 5 دسته تقسیم‌بندی کرد:

این دسته که تقریبا نصف سوالات زیست کنکور را شامل میشه، اهمیت زیادی برای رسیدن به یک تراز خوب از این درس داره. مباحث انسانی و جانوری که با هم مرتبط هستن، شامل موارد زیر میشه:

مثلا ممکن است صورت سوال بپرسه که کدام گزینه در مورد ملخ درست است؟ گزینه‌های این سوال از فصل‌های مختلف کتاب زیست مطرح میشه که می‌تونه شامل گوارش؛ دستگاه تنفس، دستگاه گردش مواد و دستگاه تولید مثل ملخ باشه.

حدود 10 سوال از این دسته مطرح میشه. سوالات ترکیبی این دسته از فصل‌های زیر طراحی میشن:

جواب دادن به سوالات این دسته حدود 20 درصد به تراز شما اضافه می‌کنه. پس کتاب زیست سال دوازدهم رو با دقت زیادی مطالعه کنین.

8 سوال از تست‌های زیست کنکور از این دسته طراحی میشن.

معمولا میانگین پاسخ‌دهی داوطلبان به سوالات گیاهی زیست از همه سوالات دیگر کمتره؛ به همین دلیل هم اخیرا بیشتر مورد توجه طراحان تست‌های کنکور قرار گرفته. توی کنکور سال 1400 حدود 11 سوال از دسته گیاهی مطرح شده بود. اگه بتونین از یک منبع کمک آموزشی خوب استفاده کنین، قطعا به سوالات دسته گیاهی هم جواب می‌دین. با این کار تعداد زیادی از رقیبان‌تون رو هم پشت سر گذاشتین.

معمولا 5 سوال از این دسته در کنکور طراحی میشه که شامل فصل‌های زیر است:

دو تست کنکور تجربی از این مبحث سوال میپرسه که از فصل‌های زیر انجام میشه:

این که صبح تا شب کتاب زیست در دست‌تان باشه و ساعت زیادی رو برای مطالعه این درس اختصاص بدین، دلیل کافی برای موفق شدن شما توی کنکور نیست! شما باید این کتاب درسی رو به مقدار کافی و با کیفیت خوب مطالعه کنین.

رسیدن به کیفیت مطالعه خوب و ساعت مطالعه مفید برای هر شخص، بر اساس توانایی‌های اون متفاوته. رسیدن به نتایج خوب وابسته به اجرای یک برنامه‌ریزی منظم و منحصربه‌فرد برای هر شخص است. تکنیک‌های مختلفی که برای مطالعه زیست‌شناسی کنکور تجربی در اختیار شماست به کار بگیرین، مرور کردن و جمع‌بندی رو جدی بگیرین تا به خوبی از پس غول کنکور بربیاین.

رتبه‌های برتر کنکور همان کسانی هستن که همین مسیر امروز شما رو، توی سال‌های قبل به بهترین نحو ممکن طی کردن. قطعا استفاده از تجربه این افراد تا حدود زیادی مسیر رو برای شما روشن‌تر می‌کنه. همچنین دیدن تلاشی که به بهترین نتیجه رسیده، باعث ایجاد امید و انگیزه بیشتر در داوطلبان شده و نشان میده که هیچ تلاشی بی نتیجه نمی‌مونه.

در ادامه تجربه تعدادی از داوطلبان رشته تجربی از روش درست مطالعه زیست کنکور را با هم بررسی می‌کنیم:

 «نحوه خوندن زیست من برای کنکور تجربی این بود که بیشتر تمرکزم رو روی کتاب درسی میذاشتم و بلافاصله بعد از تدریس معلم، مبحث اون روز رو برای تثبیت توی حافظه بلندمدت مطالعه می‌کردم که روش مطالعه خوبی برای زیست محسوب میشه. روزهای دیگه فقط کتاب درسی رو مرور می کردم تا مباحثی رو که کامل یاد نگرفته بودم شناسایی کنم. روزهای نزدیک به آزمون، تست‌های کنکور اون مباحث و تست‌های نشان‌دار رو تمرین می‌کردم تا مباحث در ذهنم تثبیت بشه.

من بیشتر تمرین تست داشتم و تونستم در کنکور سراسری، زیست رو ۸۶ درصد بزنم. در سال چهارم، درس زیست پایه رو در کنار درس مدرسه می‌خوندم. در ماه‌های نزدیک به کنکور روی کتاب زیست وقت خیلی زیادی میذاشتم و می‌تونم بگم بیشتر وقتم رو روی کتاب درسی صرف می‌کردم و چندین بار کتاب رو تا کنکور دوره کردم تا به تسلط نسبی روی کتاب درسی رسیدم و از این نحوه مطالعه زیست‌شناسی کنکور نتیجه قابل قبولی گرفتم.»

«روش خوندن زیست کنکور من اینطور بود که کتاب درســی رو منبع جامعی می‌دونستم و پس از تسلط به مطالب کتاب به تست زدن می‌پرداختم. زیست‌شناسی رو هر روز به طور منظم مطالعه می‌کردم. نکات فصل‌های مختلف کتاب رو ترکیب می‌کردم و توی کتاب درسی با دقت حاشیه‌نویسی می‌کردم. ابتدای سال تست‌های تألیفی کار می‌کردم اما در آخر سال فقط به حل سوالات کنکور رو آورده بودم و با این روش خوندن زیست‌شناسی کنکور تجربی تونستم به 95 درصد از سوالات پاسخ درست بدم.»

«من برای مطالعه زیست کنکور تجربی، برای تسلط روی هر مبحث، ۳ مرحله زیر رو انجام می‌دادم: 1- روخوانی جزئی 2- حفظی مفهومی 3- روخوانی ترکیبی.»

داوطلبان رشته تجربی نه‌ تنها باید کتاب زیست‌شناسی سه پایه دهم تا دوازدهم رو بخونن، بلکه باید اون رو قورت بدن!! سعی کنین 70 درصد از زمان مطالعاتی خودتون رو صرف خوندن درس و مرور اون کنین؛ 30 درصد باقی‌مونده رو هم به تست‌های مروری و زماندار اختصاص بدین.

به این موضوع هم توجه داشته باشین که با تسلط نصفه و نیمه روی مباحث این درس، نمی‌تونین سراغ تست‌های زماندار برین و انتظار نتیجه‌های خوب هم داشته باشین! بلکه باید روی کتاب درسی تسلط کامل داشته باشین و با مرورهای منظم و به موقع موضوعات درسی رو به حافظه بلندمدت خودتون انتقال بدین.

اگه یکی از داوطلبان رشته تجربی هستین برای خوندن زیست‌شناسی کنکور باید بهترین و مفیدترین روش رو پیدا کنین. توی این مقاله تمام تلاش‌مون رو کردیم که شما رو با راه‌های مختلف مطالعه زیست‌شناسی کنکور آشنا کنیم؛ حالا با داشتن این اطلاعات، نوبت شماست که برای رسیدن به اهداف تحصیلی خودتون تلاش کنین و ناامید نشین.