قواعد عربی یازدهم یکی از دروس مهم و پرکاربرد پایه یازدهمه که برای رشته‌های ریاضی و تجربی مشترکه. این کتاب شامل هفت درسه که هر کدومشون به مباحث مختلفی از قواعد و دستور زبان عربی می‌پردازن. لازم به ذکره که قبل از شروع هر درس هم آیه‌ای از قرآن ذکر شده.
در پایان هر درس هم بخشی به اسم حوار قرار داره. حوار به معنی مکالمه‌ست. حوار با توجه به موضوع هر درس، متفاوته. حوار به این خاطر در آخر درس‌های عربی یازدهم گذاشته شده که شما مکالمه عربی مربوط به اون درس رو خوب یاد بگیرین.
همچنین این درس در کنکور سراسری هم اهمیت خیلی زیادی داره چون سوال‌های زیادی از قواعد عربی یازدهم توی کنکور میاد. پس اگه می‌خواین توی کنکور عربی رو خوب بزنین، باید قواعد عربی یازدهم رو خوب یاد بگیرین و تمرین کنین. با ما تا آخر این مقاله همراه باشین تا در این مورد بیشتر براتون توضیح بدیم.
الدرس الأوّل: من آیات الأخلاق: از نشانه‌های اخلاق
کتاب عربی یازدهم این فصل رو به اسم تفصیل اختصاص داده. اسم تفصیل از اسم‌هاییه که از فعل ساخته میشه. این اسم در زبان عربی بر دو وزن «أَفْعَل» و «فُعْلی» است. اسم تفصیل چندتا نکته داره که ما اینجا خیلی ساده و خلاصه براتون آوردیم که خوندنش براتون راحت باشه. پس با ما همراه باشین.
برای مقایسه دو چیز و بیان برتری یکی بر دیگری استفاده میشه. مثل أعلَم، أجمل- عُظمی، کُبری
اگه این اسم با «مِنْ» استفاده بشه معنی صفت برتر رو میده. مثل هو أَفضل من الآخرین: او از دیگران برتر است
در صورتی که به اسم دیگه‌ای (منفرد یا جمع) اضافه بشه، معادل صفت عالیه. مثل آسیا أکبر قارّه في العالم: آسیا بزرگترین قاره در جهان است
برای مذکر بر وزن «أَفْعَل» و برای مونث بر وزن «فُعْلی» است
اسم تفصیل غالباً به صورت جمع مکسر و بر وزن «أفاعِل» به کار میره. مثل أفضل که میشه أفاضِل
اسم مکان هم از فعل ساخته میشه و بر سه وزن «مَفْعَل، مَفْعِل و مَفْعَلَة» است. مثل مَطبَخ، مَنزِل و مدرسة
اسم مکان به صورت مکسر و بر وزن «مَفاعِل» جمع بسته میشه. مثل مکتبة که در صورتی جمع بسته شدن میشه مکاتب
الدرس الثاني: في محضر المعلّم: در حضور معلم
درس دوم عربی یازدهم در مورد اسلوب شرطه. اسلوب شرط به جمله‌ای گفته میشه که به وسیله اون، انجام کاری رو وابسته یا مشروط یه کار دیگه‌ای می‌دونیم. برای این کار از کلماتی به اسم ادوات شرط کمک می‌گیریم که به شرح زیر هستن:
ادوات شرط
ترجمه
حرف شرط «إِنْ»
اگر
اسم شرط «مَنْ»
هرکه
اسم شرط «ما»
هرچه
پس با توجه به این جدول ادوات شرط شامل یک حرف شرط و دو اسم شرطه. ین ادوات قبل از دو فعل (مضارع-ماضی) قرار می‌گیرن. به فعل اول فعل شرط و به دومی جواب شرط میگن. مثلا :
إنْ اجتَهَدتَ في أعمالك نجهتَ فیها
اگه در کارهات تلاش کنی در آن‌ها موفق میشی
إنْ تجتهدْ في أعمالك تنجحْ فیها
ادوات شرط غالبا باعث تغییر در فعل مضارع (به جز سوم شخص جمع مونث) میشن. چجوری این اتفاق میفته؟ علامت (__ُ_) به (__ْ_) تبدیل میشه و «ن» هم حذف میشه. مثلا: ما تزرعوا في الدنیا تحصدوا في الآخرة: هر چه در دنیا بکارین در آخرت برداشت می‌کنین
یه وقتایی هم جواب به شکل یه جمله اسمی میاد. مثلا اگه در کارهات تلاش کنی، موفق میشی.
توی درس دوم کتاب عربی یازدهم یه نکته مهم هم در مورد «إذا» وجود داره. اینکه معمولاً به دو شکل دیده میشه. یا بصورت قید زمان(هنگامی که) و یا به صورت ادات شرط (هرگاه)
الدرس الثالث: عجائب الأشجار: شگفتی‌های درختان
درس سوم کتاب عربی یازدهم در مورد معرفه و نکره‌ست. اگه از لحاظ لغوی بخوایم این مورد رو بررسی کنیم باید بدونین که کلمه معرفه از فعل «عَرَفَ» به معنی شناخت و کلمه نکره از فعل «نَکِرَ» معنی نشناخت گرفته شده. خب بریم سراغ نکات مهم مربوط به این درس از کتاب عربی:
معرفه به «ال» چیزیه که تمام اسم‌های نکره به وسیله اون به معرفه تبدیل میشن. مثل مُعلّمٌ که میشه المعلّمُ
تنوین‌های سه گانه(_ً__ٍ__ٌ) از نشونه‌های اسم نکره هستن.
توی ترجمه اسم‌های نکره خیلی ساده به روش جدول زیر عمل کنین: (با مثال دانش‌آموز)
اگه اسم مفرد بود
اگه اسم جمع بود
دانش‌آموز (اسم + ی)
چند دانش‌آموز (چند + اسم)
یک دانش‌آموز (یک + اسم)
دانش‌آموزانی (اسم + انی)
یک دانش‌آموزی (یک + اسم + ی)
دو نوع مهم از انواع اسم‌های معرفه عبارتنداز معرفه به ال و اسم علم (یعنی اسم مخصوصی که با اون از سایر همنوعان خودش شناخته میشه. مثلاً زهرا در جشن روز دانش‌آموز حضور داشت. اینجا زهرا اسم علمه
تنوین‌های اسم علم رو با تنوین نکره اشتباه نگیرین. این تنوین نشون دهنده نقش این کلمات توی جمله هستن.
الدرس الرابع: آداب الکلام: آداب سخن گفتن
این درس از کتاب عربی یازدهم به جمله توصیف کننده می‌پردازه. بعضی وقتا اسم نکره‌ای در جمله قرار داره که می‌تونه ویژگی‌های مختلفی داشته باشه و شما به وسیله جمله‌ای که بعد از اون میاد، اسم نکره رو توصیف می‌کنین. به این جمله‌ها در زبان عربی جمله توصیف کننده میگن.
بهتره قبل از اینکه این جملات رو استفاده کنین از حرف ربط «که» استفاده کنین. مثلاً کتاب دوستیه که شما رو به دنیای آگاهی وارد میکنه. این درس یک نکته مهم دیگه هم داره که در ادامه بهش می‌پردازیم.
اینکه به ترجمه فعل جمله توصیف کننده خیلی دقت کنین. چون فعل جمله دوم باید با توجه به جمله قبلی ترجمه بشه. این کار یک فرمول ساده داره که با رعایت کردنش به راحتی می‌تونین این قاعده رو یاد بگیرین:
ماضی + مضارع: مضارع استمراری
مضارع + مضارع: مضارع التزامی
ماضی + ماضی: ماضی بعید یا ساده
خب این در صورتیه که هر دو جمله یعنی جمله توصیف کننده و جمله قبل از اون، فعلیه باشن.
الدرس الخامس: الکذب: دروغ
در بین تمام فعل‌ها در زبان عربی فقط فعل مضارع (به جز ساختارهای دوم و سوم شخص جمع مونت) از عوامل قبل خودش تأثیر می‌گیره و دچار تغییر ساختاری و معنایی میشه. به زبان ساده‌تر بعضی از کلمات می‌تونن روی ساختارش تأثیر بذارن و تغییرش بدن. این حروف عبارتنداز:
«أنْ» (که)
«لَنْ» (هرگز)
«کَي، لِکَي، حتّی» (تا، برای اینکه)
این حروف معنای فعل مضارع اخباری رو به مضارع التزامی تبدیل می‌کنن.
همچنین بهتره بدونین که حرف «لَنْ» معنای فعل مضارع اخباری رو به (هرگز + آینده منفی) تبدیل میکنه. پس برای منفی کردن فعل در زمان آینده از (لن + فعل مضارع) استفاده کنین. در ادامه برای ترجمه عربی به فارسی فعل مضارع رو به صورت (هرگز + آینده منفی) ترجمه کنین.
الدرس السادس: آنّه ماي شیمل: آنا ماری شمیل
در این درس از کتاب عربی یازدهم موضوع درس قبلی ادامه داده شده. یعنی همچنان در مورد تأثیر کلمات و تغییراتی که توی ساختار فعل مضارع بوجود میارن صحبت میکنه. در ادامه به دسته‌ای دیگه از کلمات می‌پردازیم که روی تغییر ساختار فعل مضارع تأثیرگذار هستن.
«لَمْ» فعل مضارع اخباری مثبت رو به ماضی ساده یا نقلی منفی تبدیل میکنه. مثل نشنیدی یا نشنیده‌ای
حرف «لِ» به معنی بایده و معنی فعلهای (اول شخص و سوم شخص) رو به مضارع التزامی مثبت تبدیل میکنه. مثل لِیذهبنَ: باید برن
حرف «لا» معنی فعلهای (اول شخص و سوم شخص) رو به مضارع التزامی منفی تبدیل میکنه. مثل لا یٌشارکوا: نباید شرکت کنن
الدرس السابع: تأثیر اللغة الفارسیة علی اللغة العربیة: تأثیر زبان فارسی بر زبان عربی
خب رسیدیم به درس هفتم و آخرین درس از کتاب عربی یازدهم. این فصل همونطوری که از اسمش پیداست بیشتر در مورد تأثیر زبان فارسی بر زبان عربی صحبت میکنه. در ادامه نکات مربوط به این درس رو بررسی می‌کنیم.
افعال ناقصه در زبان عربی معادل افعال ربطی در زبان فارسی هستن. (بود- شد- گشت- گردید و نیست) افعال ربطی هستن. افعال ناقصه (کان(بود)، صار-أصبحَ (شد- گشت- گردید)،لَیس(نیست) ) هستن. از این جهت بهشون افعال ناقصه میگن چون فقط با وجود اسم دومی که بعدشون قرار می‌گیره معنی می‌گیرن. به این مثال دقت کنین تا مطلب کامل براتون جا بیفته. إنَّ اللّه کان غفوراً رحیماً: بی‌گمان خداوند آمرزنده و مهربان است. یا کانَ الهواء بارداً: هوا سرد بود
در صورتی که فعل «کان» قبل از «ل» بیاد، معادل فعل داشتن در زبان فارسیه
فعل (کان + مضارع) معادل ماضی استمراری در زبان فارسیه
همچنین فعل (کان + ماضی ساده یا نقلی) معادل ماضی بعید در زبان فارسیه
جمع‌بندی
ما توی این مقاله سعی کردیم که قواعد عربی یازدهم رو به ساده‌ترین و کامل‌ترین شکل ممکن براتون توضیح بدیم. همچنین تمام هفت درس این کتاب رو کامل بهشون پرداختیم و با جزئیات کامل برای شما توضیح دادیم.
با توجه به اهمیت قواعد عربی خیلی مهمه که مطالب مربوط به این بخش از کتاب عربی رو به خوبی یاد بگیرین.این درس علاوه بر تأثیری که توی نمرات شما در دوران مدرسه داره، توی کنکور هم جزو دروس مهم محسوب میشه پس خیلی مهمه که درس عربی رو خیلی خوب یاد بگیرین؛ شما با استفاده از بسته‌های معلم خصوصی پرش، می‌تونین به راحتی مطالب این درس را یاد بگیرین.
برای دریافت بسته‌های معلم خصوصی ویژه پایه تحصیلی خودتون، کافیه که با مشاورین مجموعه پرش، در ارتباط باشین.
سوالات پرتکرار
چون علاوه بر اینکه توی مدرسه درس مهمیه، در دانشگاه هم جزو دروس مهم محسوب میشه.
زبان عربی یکی از تاثیرگذارترین درس‌ها توی دوران تحصیل‌تونه که توی آینده شغلی و تحصیلی‌تون اثرگذاره. برای یادگیری بهترین تکنیک‌های تقویت درس عربی با ما باشین.
