تربیت صحیح یک کودک، خصوصا زمانی که تجربه مشابهی در این باره نداشتین ممکنه خیلی سخت به نظر برسه. کودکان، احساسات، خواستهها، تفکرات و... مخصوص به خودشون رو دارن و نباید از اونها انتظار داشت که مثل بزرگسالان فکر و رفتار کنن. روشهایی وجود دارن که به کمک اونها میشه روی کودکان اثر گذاشت؛ در ادامه، راهکارهای مذاکره با کودکان رو بررسی میکنیم.
چرا مذاکره با کودک سخته؟
تصور کنین کودک شما مشغول بازی با یک کودک دیگهست. کودک دیگه (مثلا خواهر زاده شما) مهمان شما بوده و اصرار داره که با عروسک فرزندتون بازی کنه؛ توی همچین موقعیتی ممکنه فرزندتون لجبازی کرده و خواسته اون رو برآورده نکنه.
برای بعضی والدین، قرار گرفتن در مقابل این مسئله ساده هم دشواره! اگه راهکارهای مذاکره با کودکان رو ندونین، ممکنه با عصبانیت برخورد کرده یا به هر روش، کودک خودتون یا مهمان رو ناراحت کنین، در این صورت آرامش خودتون هم، به هم میریزه؛ با ما همراه باشین تا دلیل دشواری مذاکره با کودکان و راهحلهای مربوطه رو بررسی کنیم.
احساسات و عواطف
یکی از مواردی که مذاکره با کودک رو برای ما دشوار میکنه، احساساتمونه؛ فرزند شما طبق عکسالعملهاتون یا با توجه به چیزهایی که در محیط اطراف دیده، شنیده و یاد گرفته، عمل میکنه، حتی ممکنه با گریه کردن، جیغ زدن و...، احساسات شما رو هدف قرار بده.
تکرار و تکرار
معمولا کودکان خواستههای خودشون رو بارها و بارها تکرار میکنن؛ اونها هر موقعیتی رو غنیمت شمرده و از شما میخوان که به گفتهاش توجه کرده و درخواستش رو قبول کنین. این تکرارها بعضی وقتها شما رو خسته میکنن و باعث میشه که دلایل منطقی خودتون رو کنار گذاشته و به خواسته کودک تن بدین. پس تکرار یکی از دلایلیه که شما رو از یک مذاکره خوب و منطقی عقب نگه میداره.
ناگهانی بودن خواستهها
ما انسانها معمولا برای بیان خیلی از خواستههامون، موضوع رو با مقدمهچینی شروع میکنیم ولی دنیای کودکان اینجوری نیست؛ کودکان حرفها و درخواستهاشون رو به صورت ناگهانی بیان میکنن و همین موضوع باعث میشه که شما گاها آمادگی لازم برای صحبت و مذاکره با فرزندتون رو نداشته باشین.
قدرت درک
خیلی از کودکان قدرت و توانایی درک سخنان و خواستههای شما رو ندارن؛ این موضوع نباید باعث عصبانیت یا ناراحتی شما بشه. توجه داشته باشین که یکی از دلایلی که باعث میشه که شما از مذاکره با کودک دوری کنین، همین قدرت درک پایین اونهاست.
راهکارهای مذاکره با کودکان
حالا زمان اینه که درباره راهکارهای مذاکره با کودکان صحبت کنیم. توجه داشته باشین که بکارگیری همزمان بعضی از راهکارهای زیره که نتیجه میده، همچنین باید به صورت پیوسته، روشهای مورد بحث رو پیاده کنین.
دنبال چی هستین؟!
یکی از روشهای مهم مذاکره با کودکان اینه که قبل از شروع، بدونین که دقیقا دنبال چی هستین! ممکنه موقع مذاکره با فرزندتون، بخاطر دلایلی که قبلتر گفتیم، هدف خودتون رو رها یا حتی فراموش کنین.
با مثالی این موضوع رو روشن میکنیم: فرض کنین که از بیرون اومدین و از فرزندتون میخواین که دستهاش رو بشوره؛ کودک سریع میره تا با اسباببازیهاش بازی کنه و به درخواست شما توجهی نمیکنه. در این موقعیت، هدف اصلی شما نباید به حاشیه بره و خواسته شما فقط این باشه که فرزندتون بگه چشم. شما دنبال این هستین که اون دستهاش رو بشوره و به سلامتی و پاکیزگی توجه داشته باشه.
صمیمی شدن: راهکار مذاکره با کودکان
اگه تلاش کنین تا با فرزندتون صمیمیتر بشین، قطعا از مذاکره با اون نتیجه میگیرین. کودک اگه احساس امنیت کنه و بدونه که شما برای اون و خواستههاش ارزش قائل میشین، با درخواستهاتون کنار میاد. برای این منظور با کودک خودتون درباره موضوعات مختلف صحبت کنین و سوال کردن رو جدی بگیرین.
چرا میگیم سوال کردن رو جدی بگیرین؟ چون کودکان هم برای بعضی کارها و رفتارهاشون هدفی دارن. اگه شما با فرزندتون صحبت کرده و علت مخالفتهاش یا اهدافش از کارهای مختلف رو پیدا کنین، میتوانین به بهترین شکل با اون صحبت کرده و متقاعدش کنین.
اهمیت زمان مناسب مذاکره با کودکان
اگه میخواین صحبتهاتون با کودک، نتیجه بده، باید زمان مناسبی رو برای مذاکره با اون انتخاب کنین. اگه شما در زمان نامناسبی بخواین با اون صحبت کنین (مثلا وقتی که مشغول بازیه یا از چیزی ناراحته) نباید انتظار داشته باشین که خواسته شما و منطق پشت اون رو درک کنه.
زمان مناسب رو انتخاب کرده، مقدمهچینی کنین و توجه داشته باشین که شرایط باید از هرنظر آماده باشه تا فرزندتون بتونه حرفهاتون رو با جان و دل درک کنه.
اهمیت محیط مناسب در مذاکره
اهمیت محیط مناسب برای مذاکره هم برای همه روشنه. اگه شما در محیطی مثل پارک، مهمانی و... بخواین با کودک صحبت کنین و اون رو از فلان رفتار منع کنین، احتمالا نتیجه خوبی نمیگیرین، پس به محیط هم مثل زمان توجه داشته و در شرایط مساعد با کودک صحبت کنین.
لحن مناسب در مذاکره با کودکان
طرز صحبت کردن شما از اهمیت ویژهای برخورداره، بدون اغراق، نوع مذاکره شما و لحنی که دارین، میتونه نتیجه رو صد و هشتاد درجه بچرخونه! لحن مناسب داشته باشین و موقع صحبت با کودک، آرامش خودتون رو حفظ کنین، اگه با محبت با اون صحبت کرده و صبر و آرامش به خرج بدین، مذاکره موثری از آب در میاد.
شما شروع کننده باشین!
وقتی میخواین در موضوعی با کودک به توافق برسین، شما شروع کننده باشین. وقتی کودک مسئله رو بیان کنه، لازمه شما شنونده باشین و با اون کنار بیایین ولی اگه شما پیشقدم باشین، میتونین بحث رو به سمت جایی ببرین که هدفتونه. اهمیت این نکته کم نیست؛ اون رو جدی بگیرین.
دادن حق انتخاب، یکی از راهکارهای مذاکره با کودکان
اگه شما به فرزندتون بگین که تنها انتخاب فلانه، لجبازی اون رو بیشتر میکنین! برای کودک چند حق انتخاب در نظر گرفته و اون رو آزاد بذارین. این موضوع به ضرر شما نیست، چون که میتونین انتخابهای خودتون رو برای گزینش توسط اون در نظر بگیرین.
مثلا فرض کنین که قصد دارین تعطیلات آخر هفته رو با فامیل بگذرونین، شما ترجیح میدین که به خانه دایی کودک برین ولی گذروندن وقت با خاله و عمه اون هم مناسبه؛ در چنین موقعیتی میتونین این سه گزینه رو برای فرزندتون تعیین کنین تا هم به اون حق انتخاب داده باشین و هم مطمئن باشین که سراغ از جای دیگهای (که مدنظر شما نیست) نمیگیره.
بزرگ جلوه دادن بعضی موضوعات!
اگه کودک شما کار بدی کرده یا اشتباهی رو مرتکب شده، به اون بگین که عواقب کارش ممکنه خیلی بدتر میشد و بعضی اشتباهاش رو بزرگ جلوه بدین تا خطای بزرگتری از اون سر نزنه و همون کار رو هم تکرار نکنه. مطمئن باشین که این روش تا حد زیادی جواب میده.
انصاف به خرج دادن
عدالت رو از همون کودکی به فرزند خودتون یاد بدین تا باعث بشین که اون در خیلی از مسائل، منصفانه عمل کنه. توجه داشته باشین که مذاکره زمانی جواب میده که کودک شما از قبل با خوبیها و بدیها آشنا شده باشه. منصف باشین و حق اون رو هم در نظر بگیرین؛ همیشه به دنبال سبز کردن حرف خودتون نباشین!
الگو بودن: یکی از راهکارهای مذاکره با کودکان
کودکان به رفتار بزرگسالان توجه ویژهای دارن و همیشه میخوان که مثل اونها رفتار کنن. اگه شما نتونین خوب مذاکره کنین، چطور این انتظار رو از کودکتون دارین؟!
فرض کنین بحثی در خانه پیش اومده و شما به عنوان پدر یا مادر، با همسر خودتون به خوبی صحبت نکرده و با اخم جواب اون رو میدین، کودک قطعا از این رفتار الگوبرداری میکنه و در مقابل خواستههای شما، این عکسالعملها رو نشون میده، پس به رفتار خودتون توجه ویژه داشته باشین.
اهمیت صبر و سکوت در مذاکره
لجبازی در کودکان یکی از مواردیه که بیشترین صبر رو برای مذاکره میخواد. با کودکان لجباز خودتون باید با ملایمت و صبر بیشتری برخورد کنین. توجه کنین که لازم نیست همیشه بلافاصله پاسخ کودک رو بدین.
گاهی سکوت کرده، هم به خودتون و هم به کودک اجازه تفکر بیشتر بدین. اگه صبر نداشته و سریع و بیمنطق پاسخ درخواست فرزندتون رو بدین، این رفتار رو به اون هم آموزش دادین و نمیتونین انتظاری از کودک داشته باشین، پس صبر و آرامش رو از یاد نبرین.
چرا با کودک صحبت کنیم؟
برای بعضی از والدین سواله که اصلا چرا باید با کودک صحبت کنیم و انقدر درگیر این موضوع باشیم. توجه داشته باشین که کودک هم یک انسان مثل ما است! اون قراره در کنار شما رشد کرده و وارد جامعه بشه. مذاکره شما با کودک میتونه موارد زیر رو ممکن کنه.
افزایش اعتماد بنفس کودک
تمایل شما برای مذاکره با کودک باعث میشه که اعتماد به نفس اون تقویت شده و احساس کنه که برای شما خیلی ارزشمنده. صحبتهای ساده با کودک و جویای نظرات اون شدن باعث تقویت روحیه اون شده و در نتیجه این موارد، کودک در جامعه موفقتر عمل میکنه.
پرورش اعتماد
مذاکره شما با فرزندتون باعث این میشه که اعتماد اون نسبت به شما افزایش پیدا کرده، با خانواده صمیمیتر شده و در برخورد با مسائل مختلف بخواد موضوع رو با شما در میون بذاره. این اتفاق، پیامدهای خوبی رو برای رابطه شما با کودک به همراه داره، پس از راهکارهای مذاکره با کودکان استفاده کنین.
جلوگیری از احساسات آزار دهنده
کودکانی که با والدین خودشون احساس راحتی ندارن و خانوادههاشون با اونها گفتوگو نمیکنن، خیلی در معرض تنهایی، ارتباط با افراد نامناسب و... قرار میگیرن. صحبت کردن شما با فرزندتون از همون دوران کودکیش میتونه تحولی بزرگ در اون به وجود بیاره و اون رو از احساس تنهایی، احساس بیپناه بودن، تصور عدم حمایت و... دور کنه.
مشارکت در کارهای گروهی
وقتی شما با کودک صحبت کرده و به صورت خانوادگی در بحثهای مختلف مشارکت میکنین، فرزندتون یاد میگیره که چجوری در یک گروه قرار بگیره. مزیت این کار اینه که فرزند شما در آینده، میتونه در جمعهای مختلف و مهم قرار گرفته و حرفی برای گفتن داشته باشه.
گرم شدن کانون خانواده
صحبت کردن باعث میشه که شما وقت زیادی رو با همدیگه بگذرونین، این موضوع به گرم شدن کانون خانواده شما کمک کرده و باعث این میشه که موقع روبهرو شدن با مسائل مختلف بتونین مشکل و با همدیگه در میون گذاشته و قدرت درک متقابل داشته باشین.
جلوگیری از پنهان کاری
حتما شما هم خیلی از افراد رو دیدین که از کودکی به پنهان کاری عادت کردن. همچین اشخاصی معمولا فرصت این رو نداشتن که با خانواده صحبت کنن و والدینشون برای مذاکره با اونها وقتی نمیذاشتن. اگه شما با کودک خودتون صحبت کرده و راهکارهای بالا رو اجرا کنین، میتونین مطمئن باشین که اون به شما دروغ نگفته و پنهان کاری نمیکنه.
بی نیاز کردن کودک از دوستی با جنس مخالف
متاسفانه بعضی افراد در کودکی به سراغ ارتباط با جنس مخالف رفته و ممکنه اون موقع، اتفاقات بدی براشون پیش بیاد. صحبت کردن شما با کودک و ایجاد حس صمیمیت در خانواده باعث میشه که فرزند شما، تمایلی به جلب توجه و محبت دیگران از خودش نشون نده.
پرورش تواناییها
اگه شما با کودک خودتون صحبت کنین و معمولا برای این کار، صبر و آرامش به خرج بدین، فرزندتون هم این رو یاد میگیره. در نتیجه کودک شما، مهارتهایی مثل مذاکره موثر رو به دست میاره و میتونه در جمعهای مختلف، تربیت، فرهنگ و رفتار مناسب خودش رو به حاضرین نشون داده و فردی تاثیرگذار باشه.
جمعبندی
در این مقاله درباره راهکارهای مذاکره با کودکان صحبت کردیم، همچنین جزئیاتی رو در این مورد یادآور شدیم (مواردی مثل مزایای صحبت کردن با کودکان، علل دشواری مذاکره با فرزندان و...). برای دریافت اطلاعات بیشتر میتونین این مقاله رو مطالعه کرده و سوالات خودتون رو در بخش نظرات با ما در میون بذارین.
سوالات پرتکرار
راهکارهای مذاکره با کودکان چیست؟
در این مقاله به طور مفصل درباره راهکارهای مختلف مذاکره با کودکان صحبت کردیم؛ برای کسب اطلاعات بیشتر به این مطلب مراجعه کنین.