چگونه کودکی خلاق داشته باشیم؟

خلاقیت و داشتن تفکر خلاق موضوع مهمیه که در همه جنبه‌های زندگی یک فرد می‌تونه تغییر و تحول بزرگی ایجاد کنه. یک ذهن خلاق می‌تونه از زندگی روتین و عادت‌های بی‌فایده فاصله بگیره و عادات و مسیرهای جدید خلق کنه.

زمانی که این سوال پیش میاد که چگونه کودک خلاقی داشته باشیم؟ جواب‌های زیادی توی ذهن شکل می‌گیره.

برخی فکر می‌کنن که خلاقیت کودکان با آموزش به دست میاد. یک سری این عقیده رو دارن که باید بچه‌ها رو کاملا رها و آزاد بذارن تا خودشون راه‌شون رو پیدا کنن. بعضی از خانواده‌ها هم هستن که فکر می‌کنن خلاقیت کودکان چیز ذاتی است و امکان پرورش اون توی کودکان وجود نداره.

هر سه این گفته‌ها کاملا درست نیستن. برای اینکه برای این سوال که چگونه کودک خلاقی داشته باشیم، پاسخ درستی داشته باشین این مقاله از گروه آموزشی پرش رو تا آخر مطالعه کنین.

تحقیقات نشون داده که با بالا رفتن سن، مهارت‌ها و توانایی‌های یک فرد افزایش پیدا می‌کنه و این با میزان خلاقیت اون فرد در دوران کودکی ارتباط مستقیم داره. با این اوصاف شاید برای شما مهم باشه که خلاقیت کودک خودتون رو بسنجین و به گسترش اون کمک کنین.

خلاقیت مسری است آن را منتقل کنید. این جمله از آلبرت انیشتین فیزیک‌دان معروف سوئیسی به طور واضح اهمیت تربیت و رفتار بزرگترها رو توی خلاقیت کودکان نشون میده.

ما هم سعی داریم توی این مقاله به طور کامل راهکارهایی که می‌تونین برای داشتن کودکی خلاق استفاده کنین رو معرفی کنیم.

تربیت یک کودک خلاق می‌تونه به عنوان یکی از مهم‌ترین وظایف والدین در زندگی باشه. برای تربیت یک کودک خلاق و پاسخ به این سوال که چگونه کودکی خلاق داشته باشیم؟ راهکارهای زیادی وجود داره که می‌تونین از اون‌ها استفاده کنین. در زیر به بعضی از این راهکارها اشاره میشه:

راه‌های مختلفی برای اینکه بدونیم چگونه کودک خلاقی داشته باشیم؟ وجود داره.

ما توی این مقاله به معرفی ۷ راهکار تضمینی برای پرورش خلاقیت کودکان می‌پردازیم.

ولی قبلش باید این نکته رو بدونین که همه بچه‌ها امکان افزایش خلاقیت‌شون وجود داره و این فکر که یک سری از بچه‌ها با خلاقیت متولد میشن و یک سری از بچه‌ها بدون خلاقیت، فکر غلط و اشتباهیه.

برعکس کسایی که فکر می‌کنن خلاقیت تنها از طریق آموزشه که ایجاد میشه، یک سری از خانواده‌ها فکر می‌کنن که اگه بچه رو کاملا به حال خودش تنها بذارن باعث افزایش خلاقیت کودک میشن.

هر دو دسته از خانواده‌ها اشتباه می‌کنن. اگه می‌خواین بدونین که چگونه کودک خلاقی داشته باشین باید حدود و مرزبندی‌هایی رو مشخص کنین. باید بدونین که چه زمانی بچه رو‌ آزاد بذارین و چه زمان‌هایی اون رو محدود کنین.

محدود کردن کودک قاتل خلاقیت اونه. ولی آزادی بیش از حد و توجه نکردن به کودک همون اندازه هم ممکنه باعث جلوگیری از رشد خلاقیت بشه.

خیلی مهمه که بچه‌ها رو به گردش کردن تشویق کنین. این گردش کردن فقط تفریح و بیرون رفتن با خانواده نیست.

منظور اینه که نباید بچه‌ها رو مثل ربات بار بیارین و برای اون برنامه‌های سفت و سخت طراحی کنین و برای هر کاری ساعت مشخصی تعیین کنین.

داشتن برنامه به بچه‌ها کمک میکنه که توی سنین پایین منظم بار بیان. ولی اگه اجازه ندین تا بین این برنامه‌ها برای خودشون بیهوده بچرخن و وقتشون رو به بطالت بگذرونن اون‌ها رو مثل یک سیستم بی روح و بار میارین و خلاقیت کودکان رو از اون‌ها می‌گیرین.

چگونگی شروع پروژه یکی از کارهایی است که باعث میشه خلاقیت کودکان شکوفا بشه.

اما همیشه شروع یک پروژه کار سختیه. خیلی از بچه‌ها ممکنه بعد از یک یا دوبار امتحان و ناتوانی توی شروع به طور کلی دلزده بشن.

برای اینکه بتونین شیوه‌های شروع کردن یک پروژه رو به بچه‌ها یاد بدین باید که قدرت تصور کردن رو توی اون‌ها افزایش بدین.

فرق خلق کردن با تولید چیه؟ چرا تولید کردن برای بچه‌ها مضر اما ساختن مفیده؟ چجوری بچه‌ها رو به ساختن تشویق کنیم؟

ساختن یکی از کارهای مورد علاقه‌ کودکانه. در عوض تولید کردن برای اون‌ها خیلی کار خوشایندی نیست.

ساختن یک فرآیند خلاقانه است. بچه‌ها خودشون فکر می‌کنن، تصور می‌کنن و هر طور که دوست داشته باشن شروع به ساختن می‌کنن.

اما تولید کردن به این معنیه که یک الگو جلوی کودک قرار بدین و بگین که مطابق با این الگو پیش بره.

اگه می‌خواین که خلاقیت کودکان شما افزایش داشته باشه باید اجازه بدین که توی فرآیند ساختن خودش الگوها رو پیدا کنه.

اما شما هم باید توی این موقعیت کمکشون کنین.

اگه می‌خواین که کودک خلاقی داشته باشین باید که استعداد‌های اون رو از کودکی کشف کنین.

این فکر که اگه فرزند شما توی ریاضی، علوم یا املا استعداد نداره پس حتما بدون خلاقیته، کاملا فکر اشتباه و غیر منطقی هست.

محدود کردن بچه‌ها تنها به درس‌های مدرسه باعث میشه که خلاقیت اون‌ها به طور کامل گرفته بشه ازشون.

اگه می‌خواین که کودک خلاقی داشته باشین باید به همه طیف‌های ساختن ارزش بدین.

ساختن میتونه خونه‌سازی با اسباب بازی‌ها باشه، درست کردن شیرینی و خوراکی یا حتی نقاشی کشیدن باشه. شعر گفتن و داستان نویسی هم یک نوع ساختن به حساب میان. پس حتما اگه دیدین که بچه شما به یکی از این کارها علاقه داره اون رو تشویق کنین تا به این کار ادامه بده و خلاقیتش رو شکوفا کنه.

برای اینکه بچه‌ خلاقی داشته باشین باید که وسایل و متریال مختلفی رو در اخیار اون‌ها بذارین.

شاید شما هم دیده باشین که بچه‌های شما به جای اینکه با اسباب بازی‌هاشون بازی کنن خودشون رو با خمیر نون یا پلاستیک و وسایل کهنه سرگرم می‌کنن.

بذارین که بچه‌ها با هر وسیله‌ای که دوست دارن بازی کنن و به تفریح بپردازن. پیدا کردن کارایی‌های متفاوت توی وسایلی که شاید به دردنخور به نظر برسن از عوامل افزایش خلاقیت توی کودکانه.

اگه آدم فایده‌بین و نتیجه‌گرایی باشین احتمال اینکه خلاقیت کودکان رو از بین ببرین زیاد میشه.

اگه توجه‌تون رو روی پروسه ساخت و انجام فعالیت کودکتان بذارین متوجه میشین که خیلی خلاقانه به مسائل نگاه میکنه.

اگه صرفا نتیجه کار رو ببینین یک «که چی» بزرگ توی ذهن کودک می‌سازین. چونکه اون از بچگی یاد می‌گیره که توی هر مقطع و بعد از انجام کاری این سوال که چی رو از خودش بپرسه.

اما اگه توجه‌تون رو روی فرایند بذارین به کودکتون یاد میدین که از انجام کارهاش لذت ببره و به جای اینکه صرفا به نتیجه فکر کنه، بیشترین تلاشش رو حین کار بذاره.

کارهایی که باعث خلاقیت کودکان میشه پروسه طولانی داره. چونکه اون‌ها دائما در حال امتحان راه‌های جدید هستن و ممکنه یک پروژه‌ رو بارها بریزن و از نو بسازن.

این کار امیدواری شما رو برای شکوفا شدن خلاقیت کودکتون باید بیشتر کنه.

اگه بچه‌ شما زود خسته شد از فعالیت‌ها و خواست که سریع سراغ کار دیگه‌ای بره اون رو تشویق کنین که کارش رو تا آخر انجام بده. می‌تونین توی این موقعیت به اون بگین خیلی مشتاق هستین که ببینین کاردستی که درست میکنه چجوری میشه آخرش.

اگه ضرب‌الاجل برای انجام کارهای بچه‌هاتون تعیین کنین به طور کلی اجازه ندادین که اون خلاقیتش رو پرورش بده.

ایفا کردن نقش همکار زمانی که بچه‌ها مشغول انجام کارهای خلاقانه و ساخت کاردستی هستن باعث میشه که خلاقیت کودکان بیشتر بشه.

برای این کار هم باید حد وسط رو رعایت کنین. یعنی اینکه نباید به کلی پروژه رو به دست بگیرین و کودک رو توی جایگاه نظاره‌گر قرار بدین.

بعضی از والدین یا مربیان مهد برعکس عمل می‌کنن و هیچ دخالتی توی کارهای کودکان نمی‌کنن.

هر دوی این کارها اشتباهه. شما اگه زیاد از حد خودتون رو درگیر پروژه کودکان کنین دیگه به اون‌ها ماهی‌گیری یاد نمیدین، بلکه لقمه آماده رو در اختیارشون می‌ذارین.

زمانی هم که خیلی خودتون رو درگیر کارهای بچه‌ها نکنین، اون‌ها احساس می‌کنن که مورد بی‌توجهی قرار گرفتن.

سعی کنین مثل یک همکار در کنار پروژه‌های خلاقانه اون‌ها حضور داشته باشین.

خیلی از پدر و مادرها دوست دارن توی افکار خودشون غرق بشن. اون‌ها تمایلی ندارن که از چیزهایی که توی سرشون می‌گرده به بچه‌ها چیزی بگن. شاید چون فکر می‌کنن که خوب نیست که بچه‌ها رو درگیر دنیای بزرگسالان بکنن.

اما اگه دوست دارین که کودک خلاقی داشته باشین؛ باید که از الان به اون‌ها روش‌های حل مسئله رو یاد بدین.

کودکان از اینکه شما ازشون برای درگیری‌های زندگیتون راهنمایی بخواین، بی‌نهایت خوشحال میشن. شاید نتونن به شما توصیه‌های درستی بکنن ولی این کار از چند نظر برای ذهن اون‌ها مفیده.

وقتی که از کودکان خود به عنوان یک مشاور کمک بگیرین، ذهنشون به روی مسائل جدید باز میشه، دلسوزانه به دنبال کمک می‌گردن و این کار باعث میشه که توی آینده افراد نوع دوست‌تری بشن.

هدف از این کار این نیست که جوری کودک رو به چالش بکشین که به طور کلی از کاری که می‌کرده منصرف بشه.

یک سری سوالات مرتبط بپرسین. سوالی مثل: چی شد که به این نتیجه رسیدی؟ باعث میشه که بچه‌ها بیشتر درمورد فکر و هدفی که توی سرشون بود صحبت کنن و در نتیجه خلاقیت اون‌ها بیشتر بشه.

این سوال که: می‌تونم بدونم هدفت از این پروژه چی بود؟ هم زمانی که بچه‌ها توی انجام کارهاشون به مشکل خوردن، به اون‌ها کمک میکنه که مشکلاتشون رو بهتر شناسایی کنن.

بالا بردن توانایی تعامل با دیگران باعث میشه که در آینده کودک خلاق‌تری داشته باشین.

بازی‌های ماجراجویانه زیادی وجود داره. از بوردگیم‌ها تا بازی‌هایی که خودمون هم بچگی انجام می‌دادیم؛ مثل قایم‌با‌شک یا بالا بلندی.

ولی منظور ما از بازی‌های خلاقانه در اینجا چیز دیگه‌ای است. شما می‌تونین یک کتاب داستان هیجان انگیز انتخاب کنین و به جای خوندن، اون رو بازی کنین.

از رمان‌های کودکان، داستان‌های کوتاه و قصه‌های قدیمی که مادربزرگ‌هامون برامون می‌خوندن می‌تونین استفاده کنین. یا حتی خودتون هم می‌تونین یک داستان فل‌بداهه بسازین و اون رو اجرا کنین.

زمانی که بچه‌ها رو توی موقعیتی قرار می‌دین که از تخیلشون بهره ببرن، خلاقیت اون‌ها هم افزایش پیدا میکنه.

جواب دادن به سوال کودک با سوال، یکی از روش‌های مفید برای تقویت تفکر خلاقانه و پرسش‌پردازی در کودکانه. با پرسش سوال از کودک، اون رو به فکر کردن و جستجوی پاسخ‌های ممکن ترغیب می‌کنین. همچنین، این روش به کودک کمک می‌کنه تا مهارت‌های پرسش و پاسخ و تفکر خودش رو اصلاح کنه.

به عنوان مثال، اگه کودک شما بپرسه "چرا آسمون آبیه؟" به جای پاسخ دادن مستقیم، می‌تونین با پرسشی مثل "تو چه فکری می‌کنی؟" یا "آیا تا به حال فکر کردی که چرا آسمون آبیه؟" به کودک کمک کنین که خودش به دنبال پاسخ بگرده.

یاد دادن آشپزی به کودکان می‌تونه تأثیر زیادی در خلاقیت اون‌ها داشته باشه. این فرایند، به کودکان کمک می‌کنه تا شروع به تفکر خلاقانه برای کشف روش‌های جدید پخت غذا کنن. همچنین، آشپزی به کودکان کمک می‌کنه تا درک بهتری از مواد غذایی و تغذیه سالم پیدا کنن.

یادگیری آشپزی به کودکان اجازه میده که مهارت‌های مختلفی از جمله خلاقیت، هماهنگی، شناخت مواد غذایی، محاسبات ریاضی و مهارت های اجتماعی رو تقویت کنن. تفکر خلاق در این مورد به کودکان اجازه میده تا مواد مختلف رو با هم ترکیب کنن و دستور العمل رو رعایت کنن.

بنابراین برای رسیدن به یک نتیجه موفق، باید به طور کامل تفکر خلاقانه داشته باشین. به علاوه، این فرایند می‌تونه به کودکان کمک کنه تا به دستور العمل‌های نوشته شده دقت بیشتری داشته باشن و در جایی که دقت و صبر لازمه، موفق عمل کنن.

با توجه به این که آشپزی یک فرایند خلاقانه است، یادگیری اون می‌تونه به کودکان کمک کنه تا در عرصه‌های دیگه‌ای مثل هنر، نوآوری و سایر حوزه‌های خلاقیت هم بهتر عمل کنن. در نتیجه، می‌تونیم بگیم که آموزش آشپزی به کودکان خیلی مفید و موثره و می‌تونه به توسعه خلاقیت و مهارت‌های عمومی اون‌ها کمک کنه.

تغذیه سالم و متعادل، برای رشد فرزندان خیلی مهمه. در اینجا چند نکته برای تغذیه سالم و مناسب کودک‌تون آورده شده:

برای تغذیه سالم و متعادل فرزندان، می‌تونین از منابع و مطالب مختلفی مثل صفحات مجازی، اینترنت، کتاب‌های تخصصی و متخصصان تغذیه استفاده کنین.

ارتباط پدر و مادر با کودکان خیلی مهمه و شما به عنوان والدین، فرصت‌هایی برای به اشتراک گذاشتن تجربیات‌ خودتون با کودکتون رو دارین که می‌تونه به توسعه خلاقیت اون‌ها کمک کنه. در ادامه چند پیشنهاد برای کمک به خلاقیت کودکان شما آورده شده:

استفاده از اسباب بازی می‌تونه برای افزایش خلاقیت کودکان مفید باشه. وسایل بازی باعث تحریک ذهن کودک شده و به اون کمک می‌کنه تا با مسائل جدید و چالش‌برانگیز روبرو بشه. این فرایند موجب تقویت مهارت‌های فکری مثل تخیل، حل مسئله، نوآوری و خلاقیت میشه.

از طرف دیگه، اسباب بازی‌ها می‌تونن آموزش و یادگیری رو برای کودکان جذاب‌تر کنن و به اون‌ها کمک کنن تا مفاهیم پیچیده‌تر رو بهتر درک کنن. به عنوان مثال، بازی با قطار چوبی می‌تونه به کودکان در فهم موضوع حرکت و سرعت کمک کنه. همچنین، استفاده از وسایل بازی باعث تقویت مهارت‌های اجتماعی و ارتباطی کودک هم میشه.

خلاقیت یک مفهوم پویا و شامل عوامل مختلفه. بعضی از پژوهشگران باور دارن که خلاقیت به طور قابل توجهی به ارث و انتساب وابسته است، در حالی که دیگران معتقدن که خلاقیت به شدت به عوامل اکتسابی بستگی داره. در واقع، خلاقیت ترکیبی از عوامل مختلفه که به طور همزمان با هم تعامل می‌کنن.

حالا که به پایان مقاله چگونه کودکی خلاق داشته باشیم رسیدیم دیگه می‌دونین دوره‌ای که کودک شما در حال گذر از اونه خیلی مهمه. بنابراین باید تمام راه‌ها رو برای افزایش خلاقیت فرزند خودتون امتحان کنین. همچنین خوبه که سری به مقاله عوامل محدود کننده خلاقیت کودکان بزنین و این عوامل رو هم به خوبی بررسی کنین.

توی این مقاله قصد داشتیم تا جوابی بدیم به این سوال که چگونه کودک خلاقی داشته باشیم؟

چند راهکار توی این نوشته بیان شد که می‌تونن باعث بشن که خلاقیت کودکان بالا بره.

اهمیت دادن به کارهای اون‌ها، قرار دادنشون توی فضای آزاد، درگیر شدن توی پروژه‌های خلاقانه اون‌ها و همینطور راهنمایی گرفتن از اون‌ها برای مشکلات روزمره باعث میشه که خلاقیت کودک شما پرورش پیدا کنه.

این نکات تنها تعدادی از راهکارهایی بود که میشه از اون‌ها برای افزایش خلاقیت کودکان استفاده کرد.

برای کسب اطلاعات بیشتر و دریافت راهنمایی با مشاورین تیم پرش تماس بگیرین.