احتمالاً شما هم با کسانی که درگیر وسواس در مطالعه هستن برخورد داشتین؛ مثلاً کسانی که چندین بار دست خودشون رو می‌شورن تا تمیز بشه. یا افرادی که اگه محیط اطراف‌شان مرتب نباشن کاملاً گیج و عصبی میشن.

همه این رفتارها نشون‌دهنده اختلال وسواسه؛ اما نوع خاصی از این اختلال به نام وسواس مطالعه هدف امروز ما توی این مقاله است. اگه هر بار بعد از مطالعه احساس می‌کنین که باید دوباره از اول همه چیز رو بخونین یا نگران این هستین که شاید فلان کتاب مطالب بهتری داشته باشه، یعنی شما هم به این اختلال دچارین.

پس برای یادگیری روش‌های درمان وسواس مطالعه این مقاله رو تا انتها بخونین.

بهترین راه برای درمان وسواس مطالعه استفاده از یک برنامه‌ریزی دقیق، زمانبندی برای درس خواندن و کنترل کردن ذهن است. وسواس مطالعه در واقع نوعی عادت بد است که منجر به هدر رفتن بخش زیادی از زمان دانش‌آموزان می‌شود.

به طور کلی وسواس نوعی از اختلالات شخصیتی است که آرامش فکری شخص رو از بین می‌بره و اون رو به انجام کارهای تکراری وادار میکنه. ملموس‌ترین آسیبی که انواع مختلف وسواس به افراد می‌زنه، هدر رفتن بخش زیادی از زمان اون‌ها برای رفتارهای تکراری و مزاحمه.

اما هدف اصلی ما توی این مقاله نوع خاصی از وسواس به نام "وسواس درسی" است که بیشتر دانش‌آموزان و علی‌الخصوص داوطلبان کنکور رو درگیر خودش کرده. توی ادامه این مدل از وسواس رو توضیح میدیم و همچنین روش های درمان وسواس در مطالعه در بین دانش آموزان رو شرح میدیم.

وسواس در مطالعه یکی از وسواس‌هایی است که بین دانش‌آموزان و به طور کلی بین نوجوانان شایع است. این وسواس توی دو گروه زیر قرار می‌گیره:

اگه توی زمان مطالعه هر چیزی غیر از درس تمرکز و توجه شما رو به خودش جلب می‌کنه، یعنی با افکار وسواسی درگیر هستین. بعضی از دانش‌آموزان با وجود این که جزوه و کتاب درسی خودشون رو مطالعه کردن، همیشه نگران این هستن که نکنه فلان کتاب نکته‌های بهتری داشته باشه؟

یا بعد از اینکه یک درس رو تمام و کمال مطالعه کردن، برای چندمین بار همه چیز رو از اول مطالعه می‌کنن تا از یادگیری آن کاملاً مطمئن بشن! چون گمان می‌کنن نتونستن درست آموزش ببینن و همه چیز رو فراموش می‌کنن.

مطالعه بیش از حد یک مطلب با نگرانی از این که نکنه سر امتحان همه چیز رو فراموش کنم، نشانه افکار وسواسی است. برای یادگیری درست باید از روش‌های مطالعه درسی کمک بگیرین و نحوه مرور درسی رو آموزش ببینین؛ نه این که یک درس رو توی یک روز صد بار بخونین!

وسواس در مطالعه توی افراد مختلف با نشانه‌های متفاوتی بروز داده میشه. بعضی از دانش‌آموزان برای این که بتونن درس خوندن رو شروع کنن، باید تمام اتاق رو تمیز و مرتب کنن.

گروهی عادت دارن که چند رنگ خودکار یا ماژیک داشته باشن یا توی محل خاصی بشینن. این نوع رفتارها نشان‌دهنده ابتلا به وسواس در مطالعه است که بخش زیادی از زمان شخص رو هدر میده. وسواس مطالعه توی زمان کنکور می‌تونه اثرات بدی روی نتیجه زحمات دانش‌آموزان داشته باشه.

برای این که بتونیم جلوی ابتلا به چنین مشکلاتی رو بگیریم، توی قدم اول باید دلیل اصلی ایجاد این مشکلات رو پیدا کنیم. عوامل زیر توی شکل‌گیری وسواس مطالعاتی نقش پررنگی دارن:

برای این که بتونین از شر تمام آسیب‌هایی که توی بالا نام بردیم در امان بمونین، بهتر است که از راهکارهای زیر کمک بگیرین:

لازم نیست توی همون اولین باری که یک درس رو مطالعه می‌کنین واو به واو اون رو یاد بگیرین. بهترین روش مطالعه همون روشی است که با چند بار مرور کردن توی بازه‌های زمانی مختلف انجام میشه.

مغز توی هر بازه زمانی توانایی یادگیری مشخصی داره؛ با توجه به این موضوع تکرار بیش از حد یک بخش نمی‌تونه ضامن خوبی برای یادگیری کامل باشه. پس بار اول به قصد یادگیری کلیت مطلب درسی، اون رو مطالعه کنین.

گاهی اوقات هر چقدر هم برای مطالعه یک موضوع زمان صرف کنید اون رو درست و کامل یاد نمی‌گیرین. توی چنین شرایطی به جای این که تمام ساعت مطالعه روزانه خودتون رو صرف آموزش اون موضوع خاص کنین، فقط اون رو علامت بزنین و سراغ ادامه مطلب برین.

بعداً در روزهای مرور کردن دوباره سراغ این مطالب علامت‌دار بیاین و این بار دقیق‌تر اون‌ها رو مطالعه کنین. تمرین حل کردن هم می‌تونه راه خوبی برای یادگیری بهتر این مباحث باشه.

برای این که جلوی مشکل دوباره‌خوانی یک مطلب ثابت رو بگیرین، بهتر است که خودتون رو با محدودیت‌ها درگیر کنین. این محدودیت با تعیین کردن حجم مشخصی از درس در زمانی مشخص اجرا میشه.

یعنی مثلاً خودتون رو مجبور کنین که در عرض یک ساعت 10 صفحه از درس شیمی رو بخونین. یادتان باشه که تعیین زمان و حجم درس برای هر شخص متفاوت است؛ اما در کل باید مقدار مناسبی رو با توجه به توانایی‌های خودتون مشخص کنین. زمانی که بیش از حد انتظار برای خودتون حجم و زمان مشخص تعیین کنین به وسواس درسی خودتون دامن زدین.

یکی از راه‌های درمان وسواس در مطالعه اینه که به خودتون اعتماد داشته باشین؛ با اعتمادبه‌نفس درس بخونین و از امتحان و پرسش‌ها نترسین. اجازه ندین افکار منفی انرژی شما رو برای استرس و نگرانی‌های بی مورد هدر بدن.

تمرکزتون رو روی مطالعه قرار بدین و با برنامه‌ریزی درسی اصولی همه چیز رو با نظم پیش ببرین.

نوشتن نکته‌های مهم یا خلاصه‌نویسی کردن می‌تونه به یادگیری شما کمک کنه. همچنین خلاصه‌نویسی کردن سرعت مطالعه شما رو توی دفعات بعدی بالاتر می‌بره. پس با هدف یادگیری بهتر و عمیق‌تر و سرعت بخشیدن به درس خوندن، خلاصه‌نویسی کنین.

بعضی از دانش‌آموزان دوست دارن مطالب درسی رو با صدای بلند بخونن و با این کار بهتر فرآیند یادگیری رو طی می‌کنن. گروهی هم دوست دارن زیر مطالب مهم خط بکشن یا اون‌ها رو هایلایت کنن. در هر حال با پیدا کردن روش مطالعه مناسب خودتون بازدهی بیشتری دارین.

برای جلوگیری از وسواس در مطالعه که یکی از اصلی‌ترین نشانه‌های وسواس مطالعاتی است، باید سعی کنین به پاراگراف‌های قبلی برنگردین. به این ترتیب از اتلاف وقت جلوگیری می‌کنین.

بهترین راه برای درمان این نوع از وسواس در مطالعه این است که روی پاراگراف‌های قبلی رو با کاغذ بپوشونین. کم کم چشم شما به ندیدن متن‌های قبلی عادت می‌کنه و از مشکل دوباره‌خوانی رها میشین.

داوطلبانی که برای شرکت توی کنکور آماده میشن، باید در بازه زمانی نسبتاً کوتاهی حجم زیادی از دروس رو مطالعه کنن. استرس‌هایی که توی این دوران به اون‌ها وارد میشه و نگرانی‌هایی که برای موفقیت توی کنکور دارن، آشفتگی‌های ذهنی زیادی رو برای اون‌ها به ارمغان میاره.

توجه بیش از حد به مطالب درسی از عواملی است که کنکوری‌ها رو با وسواس در مطالعه درگیر می‌کنه. لازم است که این افراد با برنامه‌ریزی کنکور روند منظمی رو برای درس خوندن توی این دوران تنظیم کنن.

در واقع با این کار خیال خودشون رو از این که وقت کافی برای مطالعه هر درس دارن، راحت می‌کنن. تمام روش‌هایی که توی این مقاله برای درمان وسواس مطالعاتی به شما آموزش دادیم، برای کنکوری‌ها هم کاربرد داره.

سخن پایانی

توی این مقاله متوجه شدیم که داشتن یک برنامه درسی صحیح و استفاده از روش مطالعه مناسب، می‌تونه از ابتلا به اختلال وسواس مطالعه توی دانش‌آموزان جلوگیری کنه. این اختلال برای کنکوری‌ها هم معضل بزرگیه و حجم زیادی از زمان اون‌ها رو هدر می‌ده.

درمان وسواس در مطالعه برای کنکور هم مثل سایر دوره‌ها با همان روش‌هایی که با هم بررسی کردیم انجام میشه. یادتون باشه که درمان این نوع از اختلالات به مرور زمان اتفاق می‌افته، پس برای نتیجه گرفتن باید کمی صبور باشین.