مشکلات سوءتغذیه در کودکان که موضوع مورد بحث این مقاله از پرش است، یکی از مهمترین معضلات جهانی به حساب میاد.
خیلی از ما تصاویری از کودکان کشورهای توسعه نیافتهای رو دیدیم که به علت مشکلات سوءتغذیه بدن لاغر و اندام نحیفی دارن.
فکر کنم بد نباشه بدونین که توی کشور ثروتمند خودمون هم شاهد کودکانی با سوءتغذیه شدید هستیم.
توی این مقاله قرار به مسئله مشکلات سوءتغذیه در کودکان؛ راههای پیشگیری از آن بپردازیم.
اگر شما هم نگران تغذیه کودکان خود هستین این مقاله رو تا آخر مطالعه کنین.
مشکلات سوءتغذیه در کودکان چیست؟
سوءتغذیه در کودکان پیامد عدم دریافت مواد مغذی مورد نیاز بدنه. همه ما نیاز به مقدار قابل توجهی پروتئین، ویتامین و موادهای معدنی مختلف داریم.
اگه هرکدوم از این ریز مغذیها به بدن نرسه، فرد دچار سوءتغذیه میشه. اما بهتره بدونین که مشکلات سوءتغذیه در کودکان فقط ناشی از کم خوری نیست. در بسیاری از مواقع پرخوری باعث ایجاد مشکلات سوءتغذیه در کودکان میشه.
عوارض مشکلات سوءتغذیه در کودکان به علت پرخوری دیگه لاغری نیست. بلکه بچهها دچار چاقی و امراض بدتری میشه.
برای اینکه بتونیم تغذیه بچهها رو به خوبی تامین کنیم باید که اطلاعات کافی در این مورد داشته باشیم.
معضل سوءتغذیه در کودکان رو باید جدی گرفت، توی ادامه مقاله انواع مشکلات سوءتغذیه در کودکان رو براتون معرفی میکنیم. انواع مشکلات سوءتغذیه در کودکان
به طور کلی دو مدل سوءتغذیه در کودکان وجود داره. Undernutrition که به معنی سوءتغذیه به دلیل کمخوراکی کودکانه و overnutrition که به معنی سوءتغذیه بر اثر پرخوریه.
هر دو مدل از این مشکلات کودکان رو دچار بیماریها و عوارض زیادی میکنه که خونوادههای باید هوشیار باشن و با تشخیص به موقع این عوارض از پیش اومدن خطرات جدی برای کودکان جلوگیری کنن.
عوارض سوءتغذیه در کودکان
گفتیم که سوءتغذیه در کودکان دو مدل دارد. یکی از آنها تغذیه کمتر از حد معمول و دیگری پرخوری و تغذیه بیش از حده.
عوارض این دو شکل از سوءتغذیه متفاوت از هم هستن. تشخیص به موقع این عوارض به پزشکها کمک میکنه که بتونن مشکلات سوءتغذیه در کودکان رو درمان کنن و راههای پیشگیری از آن رو به خونوادهها اعلام کنن.
علائم سوءتغذیه در کودکان کم خوراک
وقتی که مواد مغذی مثل آهن، ویتامینها، پروتئینها و ید به بدن نرسه؛ کودک دچار undernutrition میشه. عوارض این بیماری شامل موارد زیر میشه:
کاهش شدید وزن؛
گودی چشم؛
اضطراب؛
خستگی و بیرمقی؛
افسردگی؛
کاهش چربی؛
از بین رفتن عضلات؛
باد کردن شکم؛
خشک شدن پوست و مو؛
دیر خوب شدن زخمها؛
پایین بودن غیر عادی دمای بدن؛
حساسیت بیش از حد به سرما؛
ضعیف شدن سیستم ایمنی بدن؛
عدم توانایی تمرکز.
ممکنه کودکانی که دچار سوءتغذیه شدن یک یا چندتا از این عوارض رو داشته باشن. گاهی هم ممکنه که این عوارض به دلیل کمبودهای دیگهای پیش بیاد.
بچههایی که مواد مغذی کافی مصرف نمیکنن دچار عوارض زیر میشن:
آهن: کمبود آهن در کودکان مشکلات عضلانی، مشکلات معده و مغزی ایجاد میکنه. عدم تمرکز، نداشتن انگیزه و بیرمقی از جمله عوارض کمبود آهن در کودکانه.
ویتامین آ: خشکی و گودی زیر چشم.
ویتامین د: پرخاشگری و پوکی استخوان.
روی: کم اشتهایی، ریزش مو، بیرونروی، دیر خوب شدن زخمها، عدم رشد قد.
ید: مشکلات رشد عضلات، کم کار شدن غده تیروئید.
فقر غذایی علاوه بر مشکلات حادی که پیش میاره احتمال بالا رفتن خطر مرگ در کودکان رو هم افزایش میده.
به هر جهت موضوعی که بهتره والدین به اون توجه داشته باشن اینه، که تغذیه مناسب نقش مهمی در پرورش هوش کودکان داره. خیلی از والدین به دنبال راهکارهای افزایش هوش کودکان هستن؛ به همین جهت هم باید به تغذیه کودک خودشون توجه ویژهای داشته باشن.
عوارض مشکلات سوءتغذیه در کودکان پرخور
این فکر که بچه هرچی بیشتر بخوره قویتر میشه رو بندازین دور. خیلی از عوارض سوءتغذیه در کودکان به دلیل پرخوری ایجاد میشه.
خونوادهها باید بدونن که حجم غذای مصرفی مهم نیست، بلکه مهم کیفیت مواد غذایی است که بچهها مصرف میکنن.
تحقیقات نشون داده که کمبود ریز مغذیهایی مثل ویتامین آ، ویتامین د و مواد معدنی دیگه توی بچههایی که دچار مشکلات پرخوری هستن بیشتر دیده شده.
همچنین بچههایی که مصرف فست فود و غذاهای فراوری شده زیادی دارن بیشتر از بقیه دچار سوءتغذیه و مشکلات غذایی میشن.
سوءتغذیه در کودکان و ارتباط اون با بیماریهای دیگه
سوءتغذیه در کودکان ارتباط نزدیکی با دچار شدن به بیماریهای دیگهای داره.
اگه به موقع نتونین جلوی این معضل رو بگیرین احتمال اینکه مشکلات زیر برای کودک شما پیش بیاد زیاد میشه:
ناتوانی در یادگیری؛
اختلال حواس؛
کاهش قدرت تکلم و پیشرفت زبان؛
ایجاد مشکل توی عملکرد ذهنی؛
کاهش حافظه؛
اجتماع گریزی و منزوی شدن؛
کم شدن قدرت حل مسئله؛
ناامیدی و افسردگی.
امروزه باید بیش از هر زمان دیگهای به تغذیه کودکان خود اهمیت بدین تا بتونین از پیش اومدن عوارض گفته شده جلوگیری کنین.
دلایل پیش اومدن سوءتغذیه در کودکان
حتما این سوال براتون پیش اومده که اصلا چرا کودکان دچار سوءتغذیه میشن؟ به جز مواردی که به طور ارثی به کودکان منتقل میشن، دلایل دیگهای هم باعث ایجاد شدن این مشکلات میشه که موارد زیر تعدادی از این دلایله:
دیابت: کودکانی که مشکلات دیباتی دارن به دلیل کمبود انسولین، بدنشون قادر به جذب بسیاری از مواد مغذی نمیشه. زمانی که سطح قند خون بدن بیش از اندازه بالا بره هضم غذا برای کودک مشکل و در نتیجه دچار سوءتغذیه میشه.
مشکلات گوارشی و روده: تعدادی از کودکان با مشکلات گوارشی و روده متولد میشن. کار اصلی روده جذب مواد مغذی توی غذاهاست. بیماریهایی مثل کولیت اولسراتیو میتونه در ادامه کودکان رو دچار بیماری سوءتغذیه کنه.
برنامه غذایی بد: یکی از علل زیاد شدن بیماری سوءتغذیه در کودکان توی کشور ما کاهش مصرف مواد غذایی مورد نیازه. زمانی که بچهها نتونن مواد مغذی رو به بدنشون برسونن خیلی سریع دچار اختلالهای تغذیهای میشن. برای جلوگیری از پیش اومدن این مشکلات بهتره که از موادهای غذایی ارزون قیمت استفاده کنین.
محروم موندن از شیردهی:
یکی از دلایلی که بچهها رو دچار سوءتغذیه میکنه عدم شیردهی مادران در زمان نوزادی کودکانه. بسیاری از مادران به خاطر توصیههای پزشکی به بچههاشون شیر نمیدن.
اونها باید حتما با یک دکتر تغذیه صحبت کنن تا از مشکلاتی که ممکن توی آینده براشون پیش بیاد جلوگیری کنن.
راههای تشخیص سوءتغذیه در کودکان
همیشه گفتن که پیشگیری خیلی بهتر از درمانه. پس بهتره که به جای اینکه دنبال درمان سوءتغذیه باشین از اول به فکر راههای پیشگیری از آن میبودین.
اولین راه درمان بیماریها تشخیص درست و به موقع اونه. راههای تشخیص بیماری سوءتغذیه در کودکان شامل موارد زیر میشه:
آزمایش خون؛
نمودارهای کاهش وزن؛
BMI – شاخص توده بدنی؛
اندازهگیری قطر بازو؛
شمارش گلبولهای خون؛
تست عملکرد تیروئید.
شیوههای درمان سوءتغذیه در کودکان
راههای زیادی برای درمان سوءتغذیه وجود داره. بسیاری از اونها راههای درمان در خانه است و بعضی از این راهها هم نیازمند مراجعه به پزشک داره.
اگه شما هم دنبال درمان سوءتغذیه در کودکان و راههای پیشگیری از آن هستین بهتون پیشنهاد میدم که حتما از مشاوره آنلاین پرش استفاده کنین.
مشاورین خبره تیم پرش به شما بهترین برنامههای غذایی رو ارائه میکنن که میتونین به راحتی و هزینه کم اونها رو فراهم کنین.
بهترین زمان برای پیشگیری از پیش اومدن سوءتغذیه زمانیه که کودکان از شیر گرفته شدن یا در اواخر این دوره قرار داشته باشن.
میوهها، سبزیجات و موادی که حاوی مقادیر قابل توجهی از ریز مغذیها هستن برای مادران شیرده و کودکان توصیه میشه.
درمان سوءتغذیه در بیمارستان کمی سخت و مشکلآفرینه. مطمئنا هیچکسی دوست نداره که جگرگوشهاش رو توی بیمارستان ببینه که به وسیله لوله مواد غذایی به اون برسه.
البته گاهی این روشها نیازه، در صورتی که راههای درمانی جواب نده باید که تن به این راهها داد.
درمان سوءتغذیه در کودکان و راههای پیشگیری از آن
توجه به وزن کودک همواره یکی از کارهای مهمیه که همه پدر و مادرها باید انجام بدن. اگه حس میکنین که فرزند شما توی مدت زمان کوتاه، وزن زیادی از دست داده باید که به فکر بیافتین و دنبال درمان سوءتغذیه و پیشگیری از آن باشین.
اینکه تشخیص دلایل سوءتغذیه در کودکان، راههای پیشگیری و درمان همه کار پزشک متخصصه نه ما. اما میتونیم برای شما چند نکته جهت پیشگیری از آن رو براتون معرفی کنیم؛
ورزش کردن: یکی از عادتهایی که میتونین از دوران کودکی به فرزندانتون بیآموزین ورزش کردنه. این کار باعث میشه که کودکتون همواره سالم و تندرست باشه و توی آینده با مشکلاتی مثل سوءتغذیه روبهرو نشه.
برنامهریزی غذایی درست: خیلی مهمه که خانوادهها برای بچهها یک برنامهریزی غذایی درست ترتیب بدن. این برنامه تنها شامل مشخص کردن غذاهای مصرفی نمیشه.
خونواداهها باید که مدت زمان صرف غذا رو هم توی این برنامه مشخص کنن. برای مثال همیشه بهتره که فرزند شما هر ۴ ساعت یک بار یک وعده یا میان وعده غذایی میل کنه. این کار باعث میشه تا فرزند شما همیشه اشتها برای غذا خوردن داشته باشه.
تشویق کودکان به غذا خوردن: راههای مختلفی وجود داره تا بچهها رو به غذا خوردن تشویق کرد. درست کردن غذاها به اشکال مختلف، ترکیب رنگهای مختلف توی غذاها و کارهای خلاقانه از جمله ترفندهایی است که میتونه بچهها رو به خوردن غذا تشویق کنه.
مواد غذایی که به درمان سوءتغذیه و راههای پیشگیری از آن کمک میکنه
رسوندن مواد غذایی به بچهها توی برنامههای غذاییشون باعث میشه که خطر سوءتغذیه کمتر بشه. این مواد غذایی شامل موارد زیر میشن:
مواد غذایی حاوی سبوس
میوه و سبزیجات
پروتئینها
چربیهای مورد نیاز بدن
محصولات لبنی
آجیلها، چربیهای خوراکی مثل روغن دنبه و ... باعث میشه که خطر ابتلا به سوءتغذیه کاهش پیدا کنه.
جمعبندی
سوءتغذیه از جمله مشکلاتیه که امروزه گریبان خونوادههای زیادی رو گرفته. با افزایش قیمیت اقلام غذایی این مشکلات نیز چند برابر شده.
شما میتونین با یک برنامه غذایی مناسب و کم هزینه به درمان سوءتغذیه در کودکان بپردازین. ما توی این مقاله راههای پیشگیری از آن رو هم براتون معرفی کردیم.
مشکلاتی که ناشی از تغذیه بد برای کودکان پیش میاد در بعضی موارد غیر قابل جبرانه. اما در بیشتر اوقات میتونین با یک برنامه غذایی مشخص از پیش اومدن این مشکلات جلوگیری کنین.
سوالات پرتکرار
از چند سالگی باید نگران مشکلات سوءتغذیه در کودکمون باشیم؟
معمولا از ۱ تا ۳۶ ماهگی زمانیه که تشخیص داده میشه که کودک دچار سوءتغذیه است یا خیر.
برای پیشگیری از ابتلای سوءتغذیه کودکان چه کاری باید انجام بدیم؟