با کودک خجالتی چه کنیم؟ با کودک خجالتی، باید با دقت و توجه بیشتری رفتار کنید، زیرا احساسات و نگرانی‌های آن‌ها ممکن است به سادگی رفع نشود.
خجالتی بودن کودک مشکلی نیست که نشود آن را رفع کرد. بالعکس با به کارگیری شیوه مناسب می‌توانید از پس این مشکل خیلی راحت برآیید. در این مقاله راهکارهای مناسب و کاربردی برای رفع این مشکل پیشنهاد شده است. پس تا انتهای این مقاله با ما همراه باشید.
با کودک خجالتی خود چگونه رفتار کنم؟
در ادامه این مقاله به چند نکته برای اطلاع از اینکه با کودک خجالتی چه کنیم، اشاره می‌کنیم:
ایجاد ارتباط: با کودک خجالتی، به شکل صبورانه و مهربانانه ارتباط برقرار کنید. سعی کنید برای برخورد با او، از زبان بدن صحبت کنید و با اشاره‌ها و لبخندهای دل‌نشین او را به خود جذب کنید.
قبول کردن احساسات: هنگامی که کودک خجالتی احساس ناامنی می‌کند، بهتر است احساسات او را قبول کنید و او را تشویق کنید که در مورد احساساتش با شما صحبت کند. بهترین راه برای این کار، نشان دادن علاقه و احترام به شخصیتش است.
تشویق: به کودک خجالتی نشان دهید که از مهارت‌ها و قابلیت‌های او تعریف می‌کنید و او را تشویق به آنچه که باعث رشد اوست نمایید.
ایجاد فضای امن: برای کودک خجالتی، فضای امن و آرامش‌بخش الزامی است. در این فضا، او می‌تواند راحت‌تر احساسات خود را بیان کند و به تدریج خود را به بیرون از این فضا عادت دهد.
فعالیت‌های گروهی: کودکان خجالتی معمولا در فعالیت‌های گروهی با مشکل مواجه می‌شوند. شما می‌توانید با تشویق کودک خجالتی به شرکت در فعالیت‌های گروهی، او را به تعامل با دیگران عادت دهید و به افزایش اعتماد به نفس کودکان خود کمک کنید.
مقالات پیشنهادی
راهکارهای مذاکره با کودکان
راهکارهای مذاکره با کودکان، علل دشواری مذاکره با کودکان و راهکارهای موثر صحبت با فرزندان، مزیت مذاکره با کودک و...
ریشه خجالت و کم رویی کودک را شناسایی کنید
خجالت و کم رویی در کودکان بسیار رایج است و معمولا نشانه‌ای از عدم اطمینان به خود و نگرانی در مواجهه با شرایط جدید است. ریشه این مشکلات می‌تواند به دلایل مختلفی برگردد، از جمله:
1- تجربه ترسناک یا ناگوار در گذشته: این تجربیات می‌تواند باعث افزایش حساسیت کودک در مواجهه با وضعیت‌های جدید شود.
2- نقص عصبی: تعدادی از بیماری‌های نورولوژیکی باعث کاهش روحیه، حساسیت و افزایش خجالت در کودک می‌شوند.
3- تربیت: نحوه تربیت و پرورش کودک نیز می‌تواند روی خجالت و کم رویی آن‌ها تأثیر بگذارد.
4- پیامدهای اجتماعی: همچنین فشارهای اجتماعی نظیر انتظارات پدر و مادر، معلمان و دوستان، هم‌سن و سالان و ... نیز باعث خجالت و کم رویی در کودکان می‌شوند.
با توجه به علت خاص خجالت و کم رویی کودک، شناسایی آن و ارائه کمک‌های لازم توسط پزشکان، مشاوران و والدین می‌تواند کمک کننده باشد.
برچسب خجالتی و کمرو بودن به فرزند خود نزنید
برچسب خجالتی و کمرو به فرزندان ما نباید زده شود. این برچسب‌ها می‌توانند اثرات منفی بر روحیه و اعتماد به‌نفس فرزندان داشته باشند و باعث شدید شدن این مشکلات در آن‌ها شوند. برای کمک به فرزندان خود در اغلب موارد بهتر است به جای استفاده از برچسب‌های منفی، از روش‌های سازنده‌تری استفاده کنیم.
می‌توانیم به فرزندانمان بیاموزیم که چگونه با شجاعت و اعتماد به نفس با دیگران حرف بزنند، در مواقع ناخوشایند صبور و دوست‌داشتنی باشند، و در کنار آن‌ها با احترام و محبت باشند. همچنین می‌توانیم به فرزندانمان کمک کنیم تا احساسات خود را به درستی بیان کنند و با دشواری‌های زندگی به خوبی مقابله کنند.
مهارت‌های اجتماعی کودک خود را تقویت کنید
تقویت مهارت‌های اجتماعی کودک، یکی از مهمترین وظایف والدین است.
با توجه به اینکه محیط خانه، محیطی امن برای فراگیری مهارت‌های اجتماعی کودک شماست، می‌توانید با رعایت چند نکته آن‌ها را تقویت کنید:
تشویق به بازی با دیگران: بازی با دیگران به کودک شما کمک می‌کند تا ارتباطات خود را با دیگران تقویت کند.
آموزش احترام گذاشتن به دیگران: به کودک آموزش دهید که باید با دیگران با احترام برخورد کند و بداند که هر فردی تحت هر شرایطی باید محترم شمرده شود.
تشویق به ارتباط برقرار کردن با دیگران: کودک را تشویق کنید تا با دیگران در ارتباط باشد و به آن‌ها کمک کند.
آموزش به حل مسئله: به کودک آموزش دهید که باید به جای خشم، راه‌حل‌های متفاوتی را برای حل مسئله پیدا کند.
تشویق به بهره گیری از فرصت‌های یادگیری: به کودک بهره گیری از فرصت‌های یادگیری اجتماعی را یادآوری کنید، مثلا شرکت در فعالیت‌های گروهی مختلف و مشارکت در آن‌ها.
آموزش به تشویق دیگران: به کودک شما آموزش دهید که باید دیگران را همواره تشویق کند و به آن‌ها کمک کند تا به بهترین نتیجه برسند.
تشویق به شنیدن دیگران: کودک را تشویق کنید تا به دیگران گوش دهد و به نظرات آن‌ها احترام بگذارد.
آموزش به یادگیری از خطاها: به او یاد بدهید که باید از خطاهای خود و دیگران درس بگیرد.
از این روش‌ها می‌توانید برای تقویت مهارت‌های اجتماعی کودک خود استفاده کنید.
اعتماد به نفس فرزند خجالتی خود را تقویت کنید!
بسیار خوب است که به تقویت اعتماد به نفس فرزند خجالتی خود کمک کنید، زیرا این مهارت برای زندگی او بسیار مهم است. در اینجا چند راهکار برای تقویت اعتماد به نفس کودک برای شما آورده شده است:
تشویق کنید: همیشه فرزند خود را تشویق کنید و به وی بگویید که مطمئن باشد در هر کاری که انجام می‌دهد موفق خواهد بود.
قدردانی کنید: همیشه به فرزند خود بگویید که از او قدردانی دارید و او را برای تلاش‌هایش تحسین کنید.
موفقیت‌ها را تبریک بگویید: هرگاه فرزند شما در یک کار موفق شد، حتما به او تبریک بگویید و بگویید که به او افتخار می‌کنید.
اشتباهات را مهم نکنید: همه ما در زندگی اشتباه می‌کنیم و فرزند شما نیز اینطور است. به فرزند خود بگویید که اشتباهات جزئی از فرایند یادگیری هستند و همیشه می‌توان بهبود پیدا کرد.
با او صحبت کنید: با فرزند خود درباره احساسات و نگرانی‌هایش صحبت کنید و سعی کنید به وی اطمینان دهید که هیچ چیز برای خجالت نیست و همه افراد قابلیت رشد و تغییر دارند.
فرصت‌های جدید را فراهم کنید: به فرزند خود فرصت‌هایی بدهید که بتواند مهارت‌های جدیدی را یاد بگیرد و از خود بیشتر بداند.
او را به تصمیم گیری به موقع تشویق کنید: به فرزند خود بیاموزید که در مواقعی که باید، با شجاعت قدم بردارد و عمل کند. این کمک می‌کند تا اعتماد به نفس او افزایش پیدا کند.
با انجام این راهکارها، شما می‌توانید به تقویت اعتماد به نفس فرزند خود کمک کنید و وی را برای یک زندگی پرماجرا و موفقیت‌آمیز آماده کنید.
مقالات پیشنهادی
تاثیر تولد فرزند جدید بر دیگر فرزندان
تولد فرزند جدید و عواقب ناشی از آن اگر به درستی کنترل نشوند، آسیب بزرگی به روان سایر کودکان خانواده وارد می کنند که در این مقاله بررسی می شود.
برای کودک خود دوستان مناسب پیدا کنید
یافتن دوستان مناسب برای کودک یک مسئله مهم است که نیاز به توجه و زمان دارد.
در این رابطه، چندین روش موثر وجود دارد، که عبارتند از:
شرکت در فعالیت‌های خانوادگی: شما می‌توانید با شرکت در فعالیت‌های خانوادگی، مانند سفرهای خانوادگی یا مراجعه به پارک‌ها و موزه‌ها، به دنبال دوستان مناسب برای کودک خود بگردید.
شرکت در فعالیت‌های بیرون از محل آموزش: می‌توانید کودک خود را در فعالیت‌های بیرون از محل آموزش، مانند باشگاه ورزشی، کلاس‌های هنری یا موسیقی، یا دوره‌های آموزشی دیگر ثبت نام کنید.
شرکت در فعالیت‌های آنلاین: با توجه به پیشرفت فناوری، شما می‌توانید کودک خود را در فعالیت‌های آنلاین، مانند بازی‌های آنلاین و گروه‌های تلگرامی و اینستاگرامی کودکان، شرکت دهید.
شرکت در جلسات برای والدین و کودکان: می‌توانید با شرکت در جلسات والدین و کودکان، که توسط مدارس، کتابخانه‌ها یا سازمان‌های مربوطه برگزار می‌شوند، به دنبال دوستان مناسب برای کودک خود بگردید.
استفاده از برنامه‌های حمایتی: جهت پیدا کردن دوستان مناسب برای کودک خود، می‌توانید از برنامه‌های حمایتی مانند "برنامه دوستیابی کودکان" استفاده کنید. این برنامه‌ها به شما کمک می‌کنند تا با دیگر والدین در ارتباط باشید و دوستان مناسبی برای کودک خود پیدا کنید.
کودک را به خاطر خجالتی بودن سرزنش نکنید
سرزنش کودک به خاطر خجالتی بودن، ممکن است باعث تشدید این حالت و نارضایتی در کودک شود و این می‌تواند به مشکلات رفتاری و اجتماعی بیشتری منجر شود. برای جلوگیری از سرزنش کودک به خاطر خجالتی بودن، می‌توانید از روش‌های زیر استفاده کنید:
قابلیت فهم: به کودک خود بگویید که شما متوجه احساسات و نگرانی‌های او هستید و او را قبول دارید.
پذیرش: به کودک خود اطمینان دهید که خجالتی بودن یک ویژگی طبیعی است و بسیاری از افراد این گونه هستند.
تشویق: از کودک خود بخواهید که در مواجهه با موقعیت‌هایی که خجالتی می‌کشد، به تدریج تلاش کند تا خود را راحت‌تر و بیشتر به دیگران نشان دهد.
مداومت: از کودک خود بخواهید که به تدریج و در طول زمان، تلاش کند تا خود را در موقعیت‌های اجتماعی بهتر نشان دهد.
بازخورد مثبت: وقتی کودک شما خود را بهتر نشان می‌دهد، او را تحسین کنید و به او یادآوری کنید که بهتر شده است.
کودک خجالتی را جلوی همسالانش نصیحت نکنید
نصیحت به کودک خجالتی در مقابل همسالانش ممکن است باعث ایجاد احساس ناراحتی و شرمساری در کودک شود و این می‌تواند باعث بیشتر شدن مشکلات رفتاری و اجتماعی او شود. به جای نصیحت، می‌توانید به کودک خود اطمینان بدهید که به او اعتماد دارید و همیشه آماده حمایت از او هستید.
همچنین می‌توانید به کودک خود بگویید که هر فردی ویژگی‌های خود را دارد و افراد با یکدیگر متفاوت هستند. به او یادآوری کنید که خجالتی بودن یک ویژگی طبیعی است و هیچ اشکالی ندارد. اگر کودک شما همچنان با مشکل خجالتی بودن مواجه است، بهتر است با یک متخصص روانشناسی مشورت کنید.
کودک را برای کسب تجربه‌های جدید آماده کنید
آماده سازی کودک برای کسب تجربه‌های جدید می‌تواند به او کمک کند تا خود را در موقعیت‌های جدید و ناآشنا راحت‌تر حس کند و با شجاعت و اعتماد به نفس به دنبال رشد و پیشرفت خود باشد. در زیر چند راهکار برای آماده‌سازی کودک برای کسب تجربه‌های جدید آمده است:
تشویق: از کودک خود بخواهید که به موقعیت‌های جدید و ناآشنا بپردازد و تلاش کند تا با آن‌ها آشنا شود. می‌توانید به کودک بگویید که قادر است به هر چیزی که می‌خواهد برسد و همیشه در کنار او خواهید بود.
تجربه: به کودک فرصت دهید تا تجربه‌های مختلفی را بدست آورد. می‌توانید با او به مناطق جدید سفر کنید، با او در رقص و موسیقی شرکت کنید و فعالیت‌های دیگری انجام دهید تا کودک با موقعیت‌های جدید آشنا شود.
برای کودک فرصت بیان احساسات ایجاد کنید
برخی از کودکان به دلیل شرایط خانوادگی، اجتماعی یا روابط نامساعد با همسالانشان، نمی‌توانند احساسات خود را به درستی بیان کنند و این ممکن است منجر به مشکلات رفتاری و روانی شود.
جهت ایجاد فرصت برای بیان احساسات، می‌توانید به کودکان بگویید که همیشه می‌توانند با شما در مورد هرچیزی صحبت کنند و شما به احترام احساساتشان گوش خواهید داد. همچنین، شما می‌توانید به کودکان بگویید که اگر احساسی داشتند، آن را به شما بگویند و شما با آن‌ها درباره آن احساس صحبت کنید.
همچنین، می‌توانید با کودکان در مورد نحوه بیان احساسات درست صحبت کنید و از آن‌ها بخواهید که با شما به اشتراک بگذارند که چطور می‌توانند احساسات خود را به درستی بیان کنند. به عنوان مثال، آن‌ها می‌توانند از کلمات ساده استفاده کنند و یا از تصویرسازی استفاده کنند تا بهتر بتوانند احساسات خود را بیان کنند.
به طور کلی، ایجاد فضای امن برای بیان احساسات و به کودکان آموزش دادن نحوه صحیح بیان احساسات، می‌تواند از نظر روانی و اجتماعی برای آن‌ها به شدت مفید باشد.
مقالات پیشنهادی
تقویت مهارت نه گفتن در کودکان
تقویت مهارت نه گفتن در کودکان، راه و روش آموزش نه گفتن به فرزندم، بررسی فواید نه گفتن و علل عدم توانایی انجام آن
از مزایای برون گرایی برای کودک خود بگویید
برون گرایی یک تجربه بسیار مفید و حیاتی برای کودکان است. بعضی از مزایای آن عبارتند از:
رشد شخصیت: برون‌گرایی به کودکان کمک می‌کند تا با موقعیت‌های جدید و مختلفی روبرو شوند. این تجربه می‌تواند باعث رشد شخصیت و اعتماد به نفس کودک شود.
یادگیری فرهنگ‌های جدید: با برون‌گرایی، کودکان با فرهنگ‌های جدید آشنا می‌شوند و این باعث می‌شود که فرهنگ پذیری بیشتری داشته باشند و به دنبال یادگیری و تجربه چیزهای جدید درست و سریع باشند.
توسعه زبان و مهارت‌های ارتباطی: با توجه به این که کودکان در محیط جدید، با افراد جدیدی آشنا می‌شوند، نیاز دارند تا با آن‌ها ارتباط برقرار کنند. این تجربه به کودکان کمک می‌کند تا مهارت‌های ارتباطی خود را تقویت کنند و زبان جدیدی یاد بگیرند.
تقویت مهارت‌های مسئولیت پذیری: با برون‌گرایی، کودکان می‌توانند مسئولیت‌های جدیدی را بپذیرند. این تجربه می‌تواند باعث تقویت مهارت‌های مسئولیت پذیری و مهارت‌های انعطاف پذیری در کودکان شود.
سرگرمی و تفریح: برون‌گرایی برای کودکان فرصتی برای تفریح و سرگرمی است. با تجربه یک محیط جدید، کودکان می‌توانند از فعالیت‌های جدید لذت ببرند و خاطراتی زیبا داشته باشند.
جمع‌بندی
کودکان خجالتی ممکن است در برخورد با افراد جدید یا در شرایطی که احساس ناامنی دارند، ناراحت و نگران شوند. در جواب سوال با کودک خجالتی چه کنیم باید بگوییم که بهترین راه برای برخورد با کودکان خجالتی، برقراری ارتباط با آن‌ها و به اشتراک گذاری تجربیات و احساسات با آن‌ها است.
برای کمک به کودک خجالتی، می‌توانید این راهکارها را دنبال کنید:
ساخت فضای امن: به کودک اجازه دهید که در فضایی کاملاً امن و آرامش بخش، خود را راحت و آرامش بخش حس کند. این می‌تواند با ایجاد فضای بازی‌های آرامش‌بخش و تجربیات مثبت همراه با پذیرش و قبول تمام احساسات کودکان صورت گیرد.
ارائه حمایت: به کودک خجالتی نشان دهید که در کنارشان هستید و از او حمایت می‌کنید. به او یادآوری کنید که همیشه می‌تواند با شما صحبت کند و هرگز از دسترس خود راحت نخواهد شد.
تشویق به دوستی: به کودک خجالتی کمک کنید تا با بقیه کودکان آشنا شود و دوستی برقرار کند. این کار می‌تواند با ایجاد فرصت‌های بازی و فعالیت‌های گروهی صورت گیرد.
بیان قابلیت‌ها: به کودک خجالتی بگویید که چه مهارت‌های خوبی دارد و از این مهارت‌ها استفاده کنید تا او را تشویق کنید و به اعتماد به نفسش افزود.
تمرین: با کودک خجالتی تمرین کنید تا در مواقع نگرانی، از احساسات خود صرف نظر نکند و به راحتی بتواند با افراد جدید آشنا شود. بهترین روش برای تمرین این کار، بازی‌های نمایشی و نقش‌آفرینی است.
سوالات پرتکرار
بله، با انجام راهکارهای اساسی می‌توان این موضوع را برای کودک خجالتی خود حل کنید.
