گاهی اوقات دروغگویی در کودکان، به یک اتفاق عادی تبدیل میشود که ممکن است در آینده عواقب جبرانناپذیری برای آنها به همراه داشته باشد. یک مسئله مهم دیگر این است که اگر فرزند شما به دروغگویی شناخته شود، ممکن است وقتی او حقیقت را میگوید، حرفش را باور نکنید.
به همین دلیل است که کنترل دروغگویی کودکان یکی از موضوعات مهمی است که همه والدین باید به آن توجه ویژهای داشته باشند. در این مقاله با پرش همراه باشید تا رازهای موفقیت در رابطه با مدیریت دروغگویی کودکان را از منظر روانشناسی کودک به شما بگوییم.
بعضی مواقع، کودکان به پدرو مادرهاشون دروغ میگن که در خیلی از شرایط این دروغها بیضرر هستن، بعضی از کودکان بیشتر از بقیه دروغ میگن. صداقت صفتیه که بزرگسالان اون رو ارزشمند میدونن، بنابراین وقتی کودکان دروغ میگن، این امر باعث نگرانی واقعی والدین میشه.
راههای کنترل دروغگویی کودکان میتواند بسیار زیاد و گسترده باشد اما در این مطلب قصد داریم راههایی را به شما نشان دهیم که مشاورین و روانشناسان کودک پیشنهاد میکنند.
از منظر روانشناسی کودکان از سنین سه سالگی به بعد، شروع به استفاده از دروغ برای اهداف مختلف اجتماعی و پنهانی میکنند و هر چه بزرگتر میشوند، از پیچیدگی بیشتر در این رابطه استفاده خواهند کرد.
دروغ گفتن میتواند به عادت بدی در کودکان تبدیل شود به گونهای که تصور کنند که این روشی موثر برای رهایی از مشکلات یا فرار از مسئولیت است.
بنابراین، هنگامی که فرزندتان دروغی میگوید باید برخوردی مناسب جهت کنترل دروغگویی در او، از خود نشان دهید، این مطلب در مورد دروغگویی کودکان و توضیحات کاملی در رابطه با این موضوع است.
کودکان میتوانند دروغ گفتن را از سنین پایین یاد بگیرند. معمولا سن دروغگویی در کودکان در حدود 3 سالگی شروع میشود. این زمانی است که بچهها متوجه میشوند شما ذهنخوان نیستید؛ بنابراین میتوانند چیزهایی بگویند که درست نیست بدون اینکه شما حقیقت را بفهمید.
کودکان در سنین 4-6 سالگی بیشتر دروغ میگویند. آنها ممکن است با تطبیق حالات چهره و لحن صدایشان با آنچه میگویند، در گفتن دروغ بهتر شوند.
در این سنین است که والدین باید بهطور جدی به فکر یافتن راههای کنترل دروغگویی در کودکان باشند.
همانطور که کودکان بزرگتر میشوند، میتوانند با موفقیت بیشتری دروغ بگویند بدون اینکه گیر بیفتند.
دروغها نیز پیچیدهتر میشوند، زیرا کودکان کلمات بیشتر و درک بهتری از نحوه تفکر دیگران دارند.
دلایل دروغگویی در کودکان چیست؟
آشنایی با دلایل دروغگویی در بچهها، به والدین کمک میکند تا راههای کنترل دروغگویی در کودکان را به شیوهای مناسب درک کرده و به کار گیرند.
اکثر والدین فکر میکنند که کودکان برای به دست آوردن چیزی که میخواهند، اجتناب از عواقب یا رهایی از کاری که نمیخواهند انجام دهند، دروغ میگویند.
اینها انگیزههای رایج برای دروغگویی کودکان هستند؛ اما بیاید در ادامه علت دروغگویی کودکان را از منظرهای مختلف بررسی کنیم. برخی از دلایل دروغگویی کودکان عبارتند از:
1.آزمایش یک رفتار جدید
روانشناسان کودک میگویند یکی از دلایل دروغگویی کودکان این است که آنها این ایده جدید را کشف کردهاند و آن را امتحان میکنند، درست مانند بسیاری از انواع رفتارها، تا ببینند چه اتفاقی میافتد. آنها در جستجوی این موضوع هستند که بفهمند اگر در مورد یک وضعیت دروغ بگویند، چه اتفاقی میافتد؟
2. افزایش عزتنفس و کسب تایید
یکی دیگر از دلایل دروغگویی کودکان، افزایش عزتنفس و کسب تایید از دیگران است. کودکانی که اعتماد به نفس ندارند ممکن است دروغهای بزرگی بگویند تا خود را چشمگیرتر، خاص یا با استعدادتر جلوه دهند. آنها این کار را میکنند تا عزت نفس خود را افزایش داده و خود را در چشم دیگران خوب جلوه دهند.
3.برداشتن تمرکز از روی خود
روانشناسان میگویند کودکان مبتلا به اضطراب یا افسردگی ممکن است در مورد احساسات و افکار خود دروغ بگویند تا توجه از روی آنها برداشته شود. این دسته از کودکان ممکن است با دروغگویی مشکلات خود را کوچک جلوه دهند، برای مثال در پاسخ به سوال شما در رابطه با خواب شب گذشته بگویند«نه، نه، دیشب خوب خوابیدم»؛ زیرا نمیخواهند نزدیکانشان نیز در مورد آنها نگران باشند.
صحبت کردن قبل از فکر کردن
دکتر کارول برادی، روانشناس بالینی و ستون نویس منظم مجله ADDitude که با بسیاری از کودکان مبتلا به ADHD کار میکند در رابطه با علت دروغگویی در کودکان میگوید که ممکن است از روی تکانشگری دروغ بگویند. او میگوید: «یکی از مشخصههای نوع تکانشی ADHD این است که قبل از اینکه فکر کنند صحبت میکنند؛ بنابراین خیلی وقتها با مشکل دروغگویی در این کودکان مواجه میشوید.»
آشنایی با راههای کنترل دروغگویی کودکان
روانشناسان در رابطه با راههای کنترل دروغگویی کودکان به این نتیجه رسیدهاند که اول از همه مهم است که والدین به کارکرد دروغ فکر کنند. «چه نوع دروغهایی و اینکه شرایط دروغها چگونه است؟» آنها میگویند درمانهای رفتاری به عملکرد دروغها و شدت مشکل بستگی دارد.
در این بخش سعی کردیم راههای کنترل دروغگویی کودکان را در چند سطح از دروغگویی برایتان، شرح دهیم. در ادامه مقاله منظورمان را خواهید فهمید. همچنین برای آشنایی با راهکارهای عملی مقابله با دروغگویی کودکان میتوانید از بسته کودک من و محصول روانشناسی مادر و کودک موجود در آن استفاده کنید. با این محصول فوقالعاده علاوه بر تسلط بر مدیریت دروغگویی کودک خود میتوانید رابطه خود را نیز با او بهبود بخشید.
راههای کنترل دروغگویی کودکان: دروغ سطح یک
وقتی صحبت از دروغهای مبتنی بر جلب توجه به میان میآید، روانشناسان میگویند که بهتر است آن را نادیده بگیرید. به جای برخورد شدید و گفتن جمله «این یک دروغ است. میدانم که این اتفاق برای شما نیفتاده است»، به راحتی از آن گذر کنید. روانشناسان رویکرد ملایمی را پیشنهاد می کنند که در آن والدین لزوماً برخوردی نمیکنند، اما سعی هم نخواهند کرد که توجه زیادی به آن موضوع بکنند.
این راهکار از راههای کنترل دروغگویی کودکان به ویژه در صورتی صادق است که دروغ ناشی از اعتماد به نفس پایین کودک باشد؛ بنابراین اگر آنها می گویند، "من امروز در تعطیلات فوتبال 10 گل زدم و همه من را روی شانههای خود گذاشتند و این شگفتانگیز بود" و شما فکر می کنید این درست نیست، تنها از آن گذر کنید.
برای این نوع دروغهای سطح پایین که واقعا به کسی آسیب نمیرسانند، اما رفتار خوبی نیستند، نادیده گرفتن و هدایت کردن به چیزی که میدانید واقعیتر است، راهی است که باید انجام دهید.
راههای کنترل دروغگویی کودکان: دروغ سطح دو
روانشناسان میگویند که اگر راهکار بخش قبلی موثر نباشد، والدین میتوانند به ارائه یک توبیخ ملایم بپردازند. آنها از والدین میخواهند که در این مواقع صحبتهای کودک را یک داستان بلند بنامند. اگر کودک یکی از این داستانها را تعریف میکند، والدین بهتر است به او بگویند: "هی، این به نظر داستان بلندی میآید، چرا دوباره تلاش نمیکنی به من بگویی واقعا چه اتفاقی افتاده است؟"
راههای کنترل دروغگویی کودکان: دروغ سطح سه
اگر مسئله چیزی جدیتری باشد، مانند اینکه کودک درباره جایی که بوده یا اینکه مسئولیتهای خود را انجام داده دروغ میگوید، والدین میتوانند به پیامد آن فکر کنند. کودکان باید روشن باشند که این نوع دروغ عواقبی خواهد داشت؛ بنابراین نباید به سادگی از آن عبور کرد.
مانند همه عواقب، روانشناسان توصیه میکنند که عواقب این دروغها باید کوتاهمدت باشد، نه بیش از حد که به کودک فرصتی میدهد تا به انجام رفتارهای بهتر بازگردد. همچنین، بسته به شدت، دروغ باید مؤلفهای برای پرداختن به آنچه کودک در مورد آن دروغ گفته، وجود داشته باشد.
برای مثال اگر کودکی گفته باشد که در تمام هفته هیچ تکلیفی نداشته و سپس والدین متوجه میشوند که هر روز تکلیف دارد، باید یک نوع پیامد برای دروغگویی وجود داشته باشد و همچنین باید بنشیند و همه کارها را انجام دهد. اگر کودک دیگری را زده باشد و در مورد آن دروغ گفته باشد، دروغ گفتن و همچنین کتک زدن عواقبی دارد. روانشناسان در رابطه با راههای کنترل دروغگویی کودکان در این مورد خاص پیشنهاد میدهند، از فرزندتان بخواهید برای کودک دیگر یک نامه عذرخواهی بنویسد یا رودررو از او عذرخواهی کند.
نکات مهم در رابطه با راهکارهای کنترل دروغگویی کودکان
تا این بخش از مقاله به مفاهیم مختلف در رابطه با کنترل دروغگویی و راهکارهای آن پرداختیم. در بخش پایانی مقاله سعی داریم نکات بسیار مهم دررابطه با راههای کنترل دروغگویی کودکان را با مثالهای ملموس به شما بگوییم:
در مورد دروغ گفتن و راست گفتن با فرزندانتان گفتگو کنید
برای مثال، «اگر پدر به او دروغ بگوید، چه احساسی خواهد داشت؟» یا «وقتی به معلمی دروغ میگوید چه اتفاقی میافتد؟»
به کودک خود کمک کنید از موقعیتهایی که نیاز به دروغ گفتن دارد اجتناب کند
به عنوان مثال، اگر از کودک خود بپرسید که آیا شیر را ریخته است، ممکن است کودک شما وسوسه شود که دروغ بگوید. برای جلوگیری از این وضعیت فقط می توانید بگویید: "می بینم که یک تصادف با شیر رخ داده بیا اون رو تمیز کنیم".
فرزندتان را به خاطر راستگویی در رابطه با کار اشتباه، تحسین کنید
برای مثال، «خیلی خوشحالم که به من گفتی چه اتفاقی افتاده، بیا با هم کاری کنیم تا همه چیز مرتب بشه».
الگویی برای گفتن حقیقت باشید
به عنوان مثال، «در گزارشی که امروز برای کار نوشتم، اشتباه کردم. من به رئیسم گفتم تا بتوانیم آن را درست کنیم».
از یک شوخی برای تشویق فرزندتان به راستگویی استفاده کنید
به عنوان مثال، کودک پیش دبستانی شما ممکن است بگوید: "خرس عروسکی من آن را شکست". میتوانید چیزی شبیه این بگویید: «تعجب میکنم چرا تدی این کار را کرد؟» این شوخی را ادامه دهید تا زمانی که فرزندتان راستش را بگوید.
در مورد اینکه دروغ گفتن چه احساسی در شما ایجاد می کند، صحبت کنید
شما میتوانید در رابطه با اینکه دروغگویی کودک چگونه بر روابط شما با فرزندتان تأثیر می گذارد و اگر خانواده و دوستان به کودک شما اعتماد نکنند، با آرامش با فرزندتان صحبت کنید. این امر بر تفاوت بین آنچه که در صورت صادق بودن فرزند شما اتفاق میافتد و آنچه در صورت ناصادق بودن اتفاق میافتد، تأکید میکند.
دروغ نگفتن را برای فرزندتان راحتتر کنید
میتوانید با فکر کردن به اینکه چرا فرزندتان ممکن است دروغ بگوید شروع کنید. به عنوان مثال، اگر فرزند شما برای به دست آوردن چیزهایی که میخواهد دروغ میگوید، سیستم پاداشی را در نظر بگیرید که به فرزندتان اجازه میدهد به جای آن چیزها را به دست آورد.
جمعبندی
در این مقاله از پرش سعی کردیم برای کمک به والدین به تشریح کامل راههای کنترل دروغگویی کودکان بپردازیم. والدین میتوانند علاوه بر مطالعه این مطلب از بسته کودک من و محصول روانشناسی مادر و کودک برای حل مسائل تربیتی و اخلاقی مختلف کودک از جمله دروغگویی او استفاده کنند. همچنین مشاورین پرش آماده کمک کردن به والدین در تمامی زمینهها هستند.