دوره نظام قدیم چیست؟ شرایط تحصیل دانش‌آموزان نظام قدیم

اطلاع در مورد نظام قدیم و نظام جدید آموزشی، برای دانش‌آموزانی که قصد شرکت در کنکور دارن موضوع مهمیه. با توجه به تغییراتی که طی سال‌های اخیر در نظام آموزشی کشور ایجاد شده خیلی از داوطلبان نمی‌دونن که توی کدوم نظام آموزشی قرار دارن و این که درس‌هاشون با هم چه تفاوتی داره.

دونستن اینکه نظام قدیم چیه و تفاوت‌های نظام قدیم و جدید چیه؟ می‌تونه موضوع مهمی برای دانش‌آموزان موفق باشه. با ما تا ادامه همراه باشین تا اطلاعات کاملی از این موضوع داشته باشین.

نظام قدیم و نظام جدید آموزشی تفاوت‌هایی داره که ما توی این مقاله به بررسی هر دوی اون‌ها پرداختیم پس تا انتهای این مقاله از پرش با ما همراه باشین.

تاریخچه‌ نظام‌های آموزشی در ایران

تا سال 1346 نظام آموزشی به دو دوره تقسیم میشد: شش سال ابتدایی و شش سال متوسطه (دوره نظام قدیم). این نظام آموزشی بیشتر از 40 ساله که توی مدارس ایران اجرا میشه و حداقل تا سه نسل دست به دست شده. اما از سال 1346 به بعد نظام آموزشی تغییر کرد. یعنی پنج سال ابتدایی، سه سال راهنمایی و 4 سال متوسطه.

بعد از اون در سال 1370 دوباره این نظام آموزشی مشمول تغییراتی شد و تصمیم گرفته شد که دوره پیش دانشگاهی از دوره متوسطه جدا بشه. بنابراین دانش‌آموزان باید بعد از گذروندن سه سال دبیرستان و دریافت دیپلم، یک سال هم دوره پیش دانشگاهی رو می‌گذروندن تا می‌تونستن وارد دانشگاه بشن.

توی این نظام آموزشی دانش‌آموزان باید در امتحان ورودی پیش‌دانشگاهی شرکت می‌کردن و اگه نمره قبولی می‌گرفتن می‌تونستن توی این دوره شرکت کنن و بعد از اون برای کنکور سراسری اقدام کنن.

طی سال‌های بعد به دلیل کاهش جمعیت داوطلبان پیش‌دانشگاهی، امتحان ورودی برداشته شد و هر فرد در صورت علاقه، می‌تونست توی این دوره شرکت کنه؛ اما همچنان تغییراتی در مقطع ابتدایی و راهنمایی ایجاد نشد و فقط دوره متوسطه تفکیک شد و پیش دانشگاهی جدا شد. اما در سال 1389، دوره پیش دانشگاهی که از مدارس متوسطه جدا شده بود مجددا به دوره متوسطه متصل شد.

نظام قدیم آموزشی چیه؟

نظام قدیم چیه؟ شرایط آموزشی توی این نظام به چه صورته؟

به طور کلی، نظام آموزش قدیم، در واقع همون نظام ترمی-واحدیه که تا سال‌های 79 تا 80 و پابرجا بود. این نظام شامل سه ترم تحصیلی بود: ترم اول از مهر ماه تا بهمن ماه، ترم دوم از بهمن ماه تا خرداد ماه و ترم سوم از خرداد تا شهریور ماه ادامه داشت. دانش‌آموزان در نظام ترمی-واحدی یا همون نظام قدیم نمرات خودشون رو توی سه کارنامه در پایان ترم مشاهده می‌کردن.

اگه دانش‌آموزی به هر دلیلی نمی‌تونست درسی رو در ترم اول پاس کنه فرصت داشت تا در ترم‌های بعد نمره قبولی کسب کنه. البته این نظام مشکلات زیادی داشت؛ برای مثال ممکن بود که دانش‌آموزی درسی رو توی چند ترم نتونه پاس کنه، اما همچنان می‌تونست که به مقاطع بالاتر بره.

در نظام قدیم آموزشی، مقطع ابتدایی 5 سال داشت و دانش‌آموزان بعد از گذروندن این 5 سال وارد مقطع راهنمایی می‌شدن. بعد از مقطع راهنمایی نوبت مقطع دبیرستان بود و بعد از گذروندن سه سال دبیرستان، دانش‌آموزان دیپلم می‌گرفتن و وارد مقطع پیش دانشگاهی می‌شدن. این مقطع هم برای افرادی بود که قصد شرکت در کنکور و تحصیل در دانشگاه رو داشتن.

نظام سالی-واحدی چیست؟

از سال 1380 تا سال 1397، نظام ترمی-واحدی به نظام سالی-واحدی تغییر پیدا کرد. هدف تغییر این نظام تحصیلی برطرف کردن بعضی از مشکلات و افزایش کارآیی نظام تحصیلی بود.

همونطور که در بالا گفتیم نظام ترمی-واحدی این مشکل رو داشت که دانش‌آموزان می‌تونستن بدون قبولی در یک یا چند درس، وارد مقاطع بالاتر بشن که این کار باعث میشد اون‌ها با پایه خیلی ضعیف توی مقطع بالاتر حضور پیدا کنن.

در نظام سالی-واحدی دانش آموزان یک کارنامه‌ اصلی و نهایی دارن که بعد از خرداد ماه بهشون داده میشه و دانش‌آموزان باید توی همون یک سال همه‌ دروس خودشون رو با نمره‌ قبولی پاس کنن. نظام سالی-واحدی شامل پنج سال ابتدایی، سه سال راهنمایی، سه سال دبیرستان و یک سال پیش دانشگاهی میشه. تعداد و ترتیب هر دو نظام ترمی-واحدی و سالی-واحدی کاملا یکسانه و تنها تفاوتشون در شرایط اون‌هاست.

به چه دلیل پیش‌دانشگاهی هم سالی-واحدی شد؟

توی نظام سالی-واحدی مقطع پیش‌دانشگاهی با دوره دبیرستان یکی شد. همونطور که قبل‌تر گفتیم، در نظام ترمی-واحدی دوره پیش‌دانشگاهی جدا بود و به صورت ترمی-واحدی برگزار میشد. اما در نظام سالی-واحدی برای اینکه از نیرو بهتر استفاده بشه و مدارس تحت مدیریت یکپارچه دربیان تصمیم بر این شد که پیش دانشگاهی هم در نظام سالی-واحدی قرار بگیره.

البته همونطور که گفتیم قبل از این پیش دانشگاهی به صورت ترمی-واحدی بود. برای مثال در یک مدرسه سه سال دبیرستان به صورت سالی-واحدی بود و امتحانات پایانی در خرداد ماه برگزار میشد.

اما برای پیش دانشگاهی که نظامش ترمی-واحدی بود، وسط سال تعطیلات میان ترم داشتن که این باعث میشد نظم مدارس دچار اختلال بشه. پس برای یکپارچه کردن مدیریت این مقطع تحصیلی و برقراری نظم، پیش دانشگاهی رو با سه سال متوسطه یکی کردن.

نظام جدید آموزشی

نظام جدید آموزشی از سال 1398 شروع شد. افرادی که در نیمه‌ دوم سال 1397 متولد شدن هم جزو دسته نظام آموزشی جدید محسوب میشن. در نظام جدید آموزشی مقطع ابتدایی شش سال، دوره متوسطه اول سه سال و دوره متوسطه دوم هم سه ساله. به خاطر همین به این نظام 3-3-6 میگن.

توی نظام آموزشی جدید نام دوره‌ راهنمایی به دوره‌ متوسطه‌ اول تغییر پیدا کرده و همچنین دوره‌ پیش دانشگاهی هم حذف شده. نظام جدید در دوره‌ ابتدایی شامل گروه‌های سنی 6 تا 11 سال میشه؛ در صورتی که در نظام قدیم گروه سنی 6 تا 10 سال رو شامل میشد.

در نظام آموزشی جدید دانش‌آموزان بعد از گذروندن پایه‌ سوم متوسطه دیپلم می‌گیرن و می‌تونن با این دیپلم توی کنکور سراسری شرکت کنن و دیگه دوره‌ پیش دانشگاهی هم وجود نداره.

تفاوت‌های نظام جدید و نظام قدیم

توی نظام جدید و نظام آموزشی قدیم علاوه بر اینکه دوره‌ها تغییر کردن محتوای کتاب‌های درسی هم دچار تغییراتی شده. برای مثال در درس ادبیات تعداد درس‌ها کمتر شد و تاریخ ادبیات هم دچار تغییرات اساسی شد و میشه گفت مثل قبلا دیگه وجود نداره. همچنین داوطلبان نظام جدید نسبت به نظام قدیمی‌ها کلمات و تاریخ ادبیات کمتری حفظ می‌کنن.

البته باید گفت که کتاب‌های اول دبستان هم تغییرات اساسی داشته. کتاب ریاضی و علوم به میزان 80 درصد تغییر کرده و کتاب‌های هدیه‌های آسمانی و عربی هم دچار تغییرات شدن. همینطور ساعت‌های درسی و عناوین کتاب‌های دوره‌ راهنمایی هم تغییر کرد.

سخن پایانی

و در آخر توجه داشته باشین که هر سه نظام آموزشی 12 سال تحصیلی دارن و فقط تقسیم‌بندی دوره‌ اون‌ها با هم فرق کرده. در سال 1398 علاوه بر تغییر نظام آموزشی کشور در برگزاری کنکور سراسری هم تغییراتی ایجاد شد که مطابق با محتوای درسی داوطلبان به دو صورت نظام قدیم و نظام جدید شد.

داوطلبانی که فارغ التحصیل نظام قدیم بودن، باید سوالات طراحی شده مربوط به نظام قدیم رو پاسخ می‌دادن و داوطلبانی که از نظام جدید آموزشی فارغ‌التحصیل شده بودن باید سوالات مربوط به نظام جدید رو پاسخ می‌دادن.

اگه سوالاتی هست که همچنان ذهنتون رو در این باره درگیر کرده، بهتره که از مشاور خصوصی یا مشاور مدرسه کمک بگیرین.